Bouwen in drie delen

Jan en Sam van Geffen telen op hun biologische akkerbouwbedrijf Arenosa in Lelystad een aantal vergeten groenten zoals prei, schorseneer, pastinaak, wortelpeterselie, aardpeer en kliswortel. Arenosa is met 26 hectare eigendom, 44 hectare pacht en 90 hectare productaankoop een van de grootste biologische afzetters van vergeten groenten in Nederland.

Op z’n 23e besloot vader Jan een opleiding te volgen aan een middelbare land- en tuinbouwschool op biologisch-dynamische basis. Jan: “Na afronding van de opleiding kreeg ik in 1979 de kans om in Lunteren op 3 ha groenten te gaan telen. Die grond werd gratis ter beschikking gesteld door iemand uit de kunstmestindustrie die het over een andere boeg wilde gooien. Hier heb ik pas echt de kneepjes van het vak geleerd. In 1988 konden we in Lelystad 10 ha pachten en zijn we verhuisd.”

Groei in bedrijf vraagt groei in gebouwen

Sinds die tijd is het bedrijf flink gegroeid. Na de realisatie van de eerste loods besefte de familie dat ze meer kennis van teelt dan bouw hadden. Toen het bedrijf bleef groeien besloten ze in 1997 Harrie Versluis in te schakelen om hen te begeleiden bij de bouw van een tweede loods.  De vraag van supermarkten naar vergeten groenten bleef echter maar stijgen. Jan: “We hadden echt meer opslagcapaciteit nodig. We waren de logica zelf kwijt om dit project zo groots aan te pakken. In 2015 schakelden we DLV Advies opnieuw in en werden ditmaal voorgesteld aan Barry Akkerman. Hij is terug naar de basis gegaan om de insteek en de uitvoering van de nieuwbouw te bepalen.”
Barry vertelt: “Ik ben begonnen met het analyseren van de routing binnen het bedrijf. Hoe zijn de bestaande looplijnen en de routes? Dit bepaalde grotendeels de insteek. De inpandige logistiek is belangrijk voor de arbeidsefficiëntie, maar ook voor de presentatie van je bedrijf. Alle werkzaamheden gebeurden in één ruimte, van wassen tot inpakken. Ondanks dat er zo schoon mogelijk werd gewerkt zagen Jan en Sam ook dat daar een enorme verbeteringsslag te maken was. Door de uitbreiding werd het mogelijk om vuile en schone routes te ontwikkelen.” “Het inpakken en verpakken gebeurd nu in een afgesloten hal, dit komt de hygiëne en kwaliteit ten goede”, vertelt Jan.  Sam: “We kunnen nu met een gerust hart afnemers en controleurs ontvangen, we hebben het keurig voor elkaar zo”.

Risico’s durven nemen voor beste resultaat

“Alles platgooien leek voor ons de makkelijkste optie”, lacht Jan. “Maar Barry nam de uitdaging wel aan om met de bestaande bouw onze wens te realiseren. We zijn blind afgegaan op zijn advies. Hij was onpartijdig en zeker iemand om op terug te vallen gedurende het proces. Zijn bepaalde voorstellen van de aannemer of installateur reëel? Hier kon Barry ons fijn in adviseren. Dankzij zijn expertise hebben we ook meer risico’s durven nemen en zijn we uit ons vertrouwde kringetje gestapt qua ideeën.”
Het resultaat is een extra verwerkingsruimte, een nieuw koelhuis met drie cellen, een laaddock en een grote overkapping over het erf. In de verwerkingsruimte zijn grote goten in de vloer meegestort die het spoelwater afvoeren naar een vijver met bezinkput. Dit water wordt weer hergebruikt voor het wassen van de producten. De dakconstructie is zodanig geconstrueerd dat geluid wordt opgevangen en afgebroken in de beplating. “Er is veel minder lawaai en echo, dat weten onze medewerkers te waarderen”.

De grote overkapping biedt plaats aan het opslaan van leeg fust, tevens kan hier onderdaks worden ingeschuurd.  
Sam: “Met de nieuwe koeling zijn we heel blij. Het koelsysteem is anders geworden dan wij hadden bedacht. Harrie Versluis kwam met het idee van een koelsysteem met een natuurlijk koudemiddel, deze bood veel meer voordelen. De voors en tegen werden helder geschetst zodat wij een goede keuze konden maken. De (rest)warmte die de koelinstallatie produceert wordt via een warmtewisselaar gebruikt om de verpakkingsruimte te verwarmen. Nu we onze eigen koeling hebben kunnen we de kwaliteit nog beter in de gaten houden. Hierdoor kunnen we uitsluitend op basis van kwaliteit selecteren. Naast een capaciteitsvergroting ook nog een hele verbeteringsslag dus.”

Tijdig opleveren voor oogstseizoen

De grootste uitdaging zat in het tijdig opleveren van het geheel voor het nieuwe bewaarseizoen. Barry: “Tijdens een bouw zijn er bijna altijd wel onvoorziene zaken die de oplevering kunnen beïnvloeden, we hebben er bovenop gezeten om alles in goede banen te leiden. De koelcellen voor Jan en Sam waren twee dagen voordat de oogst gerooid werd gereed. Heel fijn dat ze er direct gebruik van konden maken.” 

In dit tempo door met uitbreiden?

De groei van de markt in vergeten groenten is voor Jan en Sam al amper bij te benen. De vergeten groentes winnen aan populariteit. Sam: “We proberen altijd alert te zijn op veranderingen in de markt, en hierop in te springen. Al onze producten kunnen bij ons op maat worden verpakt en we beschikken over een eigen flowpack- en sealmachine. We hebben verschillende inpaklijnen waarmee we elke gewenste hoeveelheid kunnen afwegen en inpakken. We proberen hiermee zo goed mogelijk in te spelen op de wensen van onze afnemers.
Wanneer we weer gaan bouwen? Voorlopig focussen wij ons nu op bedrijfsefficiëntie. Met onze huidige omvang zijn we momenteel tevreden. We zien wel wat de toekomst brengt.”