Blog: zou het dan toch?

Vraag op de wereldmarkt neemt toe

We wisten allemaal dat we vanuit de tweede helft van 2018, matig het nieuwe jaar ingingen. De prijzen van beurs € 1,28 en BPP van € 36,50 waren fors beneden de kostprijs. Het mooie is dat je dan allemaal kan voorspellen dat het beter wordt. Wat je nooit ziet aankomen is wanneer de prijs gaat stijgen en hoe snel dat dan zal gaan. Dit jaar zien we zeker de effecten van mondiale veranderingen in de vraag en aanbod van varkens. Ook binnen de EU en binnen Nederland zijn flinke wijzigingen gaande. Opvallend daarbij is dat er bijna nergens geplust wordt in het aanbod, behoudens wellicht een paar landen in de EU en landen als Rusland.
De vraag op de wereldmarkt neemt nadrukkelijk toe. Dit, met een daling van het aanbod en zeker bij een bepalende speler als China, maakt dat we veel sneller in een herstel komen. Feitelijk wisten we dit en rationeel gezien snapt dan iedereen dat het gaat gebeuren, maar het moet dan eerst ook maar gebeuren. Dat het nu gebeurt en dat het zo hard gebeurt is moeilijk of helemaal niet in te schatten.
Wat dit gaat brengen voor de rest van dit jaar en komende jaren valt nog te bezien. De verwachting is in ieder geval dat bij vrije markten dit wel eens een hele periode een mooie stimulans voor de prijzen in Nederland kan zijn. Eigenlijk zijn het voor de korte en middellange termijn alleen handelsbelemmeringen en politieke besluiten die roet in het eten kunnen gooien. Die wegdenkend, dan is het plafond nog lang niet bereikt en is het eind nog niet in zicht. Een voorspelling doen zou altijd mank gaan, maar dat is bij prijzen van vandaag (30 april 2019) van beurs € 1,65 en BPP € 57,50 ook niet zo relevant. Dit is relevanter als de prijs ver onder de kostprijs ligt, dan wil iedereen weten hoe lang dat duurt en hoe dat tekort kan worden opgevangen. Momenteel is de verwachting dat er een periode van bovengemiddelde prijzen aanbreekt, dan zijn we vaak weinig met de prijzen bezig.

Schaarste

Ik verwacht namelijk schaarste. Dan zullen we snel weer te horen krijgen, ja, maar we exporteren nog steeds twee derde. Inderdaad, maar wat als de ruimte er is om meer dan twee derde te exporteren? Een kans dus om eens te kijken naar het maken van lange termijnafspraken met de afnemers dichterbij. Immers, er zou zomaar eens schaarste kunnen ontstaan in het aanbod in verhouding tot de vraag. Dat is nieuw en hier hebben we eigenlijk nooit mee te maken als exporterend land, maar op dit moment is daar al sprake van. En dat zou wel eens kunnen gaan aanhouden. De tijd dus om hier eens in te duiken en met onze consumenten dichtbij in overleg te komen voor lange termijnafspraken. Wie dat dan moet doen is altijd een mooie discussie in Nederland. In Spanje duurt zoiets niet lang, daar hebben 10 integratoren meer varkens dan wij in heel Nederland met 4.000 producenten. Die kunnen doorpakken en die zijn met die materie zeker bezig. Ook bij ons denk ik dat het nu mogelijkheden biedt om binnen concepten te komen tot verticale integratie. Lege schappen wil namelijk geen enkele retailer. Want consumenten teleurstellen en alleen een vegaburger in het schap hebben liggen, gaat veel paniek geven, denk ik. Bij mij in ieder geval wel, als ik eerlijk mijn eetpatroon beken. Ik denk dus dat het nu dan toch kan komen tot lange termijnafspraken. Want wat we node gemist hebben is nu aan de orde en kan de komende jaren zomaar vaker de kop op steken: schaarste.

Deze blog van Paul Bens werd op 4 april geplaatst op de website van Varkens.nl.