"Goed nieuws rond mest"

Nieuwe meststoffenverordening

Eind mei kwam eindelijk een goed bericht uit Brussel. Europarlementariër Jan Huitema laat via twitter weten dat zowel de landbouw- als milieucommissie van het Europees Parlement hebben ingestemd met de nieuwe meststoffenverordening. Kort door de bocht komt het er op neer dat verwerkte producten uit dierlijke mest worden erkend als een CE meststof en daarmee dus door heel Europa verhandelbaar zijn. De extra stap die gezet is met Huitema’s amendement om ook de mineralenconcentraten in deze verordening te krijgen, biedt tevens de mogelijkheid om mineralenconcentraten als kunstmestvervanger in te zetten. Voor Nederland is dit de grootste kans om de mineralenkringloop verder te verbeteren.

Kringloop behoorlijk verstoord

Nu betalen we miljoenen euro’s om mest af te voeren en kunstmest aan te voeren. Voor een gemiddeld bedrijf heb ik dit al eens begroot op pakweg € 27.500 per jaar. Straks kan de echte innovatie ingezet worden om enorme milieuwinsten te behalen.
Uit de analyse van kringloopwijzers van 2016, blijkt inmiddels dat de balans in de kringloop behoorlijk verstoord is. Er wordt meer geoogst dan er bemest wordt. Bedrijven die mest afvoeren om te voldoen aan de mestwetgeving op het vlak van stikstof, zien dan ook een te grote hoeveelheid fosfaat verdwijnen van het bedrijf. Naast deze “fosfaatgaten”  is er nog het effect van de balans tussen bemesting en oogsten. Er wordt vandaag de dag  méér geoogst dan dat er bemest mag worden en dat heet uitmijnen. En dat kan je niet oneindig blijven doen zonder een forse achteruitgang van de bodemvruchtbaarheid. Uiteindelijk is er dan die negatieve spiraal die voor niemand wenselijk is. 

KringloopWijzer geeft inzicht

De kringloopwijzer laat goed zien waar gaten getrokken worden en waar optimalisatie gewenst is. Een goed landbouwkundig evenwicht tussen bemesting en oogsten is daarom ook randvoorwaarde in de komende derogatie. Door de inzet van drijfmest, mineralenconcentraten of andere vormen van bewerkte mest, in combinatie met de bestaande kunstmest, kan er op bedrijfsniveau maximaal geoptimaliseerd worden. Zo is een volledige evenwichtsbemesting te realiseren. De mineralen uit de verschillende bronnen, kunnen op bedrijfsniveau en vervolgens op perceelsniveau optimaal ingezet worden. 

Verliezen in de kringloop minimaliseren

Uiteindelijk zal middels goede landbouwpraktijk aangetoond moeten worden dat de wettelijke ruimtes  gebruikt worden om te optimaliseren. Hogere gewasproducties zullen op een verantwoordelijke wijze gerealiseerd moeten worden, waarbij verliezen in de kringloop geminimaliseerd worden. 
Het extraatje qua milieuwinst, aanzienlijk minder mesttransporten en een aanzienlijk lagere kunstmestbehoefte, zijn dan zaken die mooi meegenomen kunnen worden in andere discussies die nog gevoerd moeten worden.

Deze blog stond 27 Juni 2017 in de Boerderij.