Inzicht in bodem voor minder kunstmest

In Groningen, Friesland en Drenthe past een groep van negen veehouders en vijf loonwerkers de komende twee jaar precisielandbouw toe op grasland. Binnen het project ‘Precisie met techniek in graslandmanagement’, begeleid door DLV Advies, worden op de deelnemende melkveebedrijven de grashoogte, neerslag, temperatuur en graskwaliteit gemeten.

Plaatsspecifiek bemestingsadvies

Het doel is om de fysieke, biologische en chemische eigenschappen van de bodem te meten en de data te analyseren. Op basis van de gecombineerde data wordt een plaatsspecifiek bemestingsadvies gegeven. "Hightech wordt volop gebruikt bij het managen van de veestapel, de inzet van hightech bij het beheer van grasland blijft hierbij duidelijk achter", zegt projectleider Sytze Waltje van DLV Advies in Drachten.

Daar wil hij met dit project verandering in brengen. "Omdat het voor melkveehouders belangrijker dan ooit is om zoveel mogelijk melk uit ruwvoer van goede kwaliteit te winnen." Drones, bodemscans en gewassensoren gaan data leveren die inzichtelijk maken wat er per perceel nodig is aan nutriënten en waar biologische, chemische of fysische tekortkomingen zijn die kunnen leiden tot opbrengstverlies.

Technieken in het veld

Ook wordt de grashoogte regelmatig gemeten en gaan er verse grasmonsters voor analyse naar een laboratorium van Eurofins. Alles draait bij graslandmanagement om bewustwording, stelt hij. "Dat begint bij het gebruiken van technieken die bodem, gewas en drijfmest in kaart brengen. Zo weten melkveehouders wat waar in zit en kunnen ze veel exacter gaan bemesten."
"Zeker als ze daarbij gebruik maken van moderne technieken als gps of een bemester met NIRS-sensoring", geeft Waltje aan. "Oftewel: als je weet wat er in de bodem, het gewas en de drijfmest zit en die informatie op elkaar afstemt, weet je precies wat er nodig is. En als je dat vervolgens ook nog eens heel precies gaat toedienen, haal je met minder kunstmest toch meer en beter gras van eigen land."

Optimale bemesting

Bij precisielandbouw draait het volgens Waltje om de juiste interpretatie van de verkregen data uit bodem, gewas en drijfmest. "Voor de individuele veehouder is het een behoorlijke opgave om vanuit alle beschikbare data de optimale bemesting uit te voeren voor zijn situatie. Bovendien is het lastig om precisielandbouw in direct financieel voordeel om te zetten. In dit project proberen we de melkveehouders op het goede spoor te zetten."

Alternatieve meststoffen

Een andere methode die in het project wordt gebruikt om het kunstmestgebruik verder terug te dringen, is het inzetten van alternatieve meststoffen uit mestbewerking, zoals ammoniumsulfaat en mineralenconcentraat. Waltje heeft al gekeken naar de bemestingsplannen voor dit jaar van de deelnemers en is ervan overtuigd dat op een aantal bedrijven zonder productieverlies een halvering van het kunstmestgebruik mogelijk is. "Zeker ook als ik kijk naar eerdere resultaten uit vergelijkbare onderzoeken", weet hij. Een halvering is aanzienlijk meer dan de doelstelling van minimaal 10 procent minder kunstmest. "Dat is alleen maar goed. We moeten de bodem weer aan de gang krijgen. Daarbij zijn, naast meten is weten, het product dat je gebruikt, de periode waarin je het toedient en op welke plaatsen je dat wel of niet doet zeer bepalend voor de kwaliteit en de hoeveelheid gras die je eraf haalt."

Minder kunstmest en vitalere bodem

Het project ‘Precisie met techniek in graslandmanagement’ gaat dat monitoren en kijkt hoe de maatregelen uitpakken voor de hoeveelheid ruwvoer, de kwaliteit en het ruw eiwit. Minder kunstmestgebruik, meer organische stofopbouw en een vitalere bodem zijn op langere termijn effecten die de melkveehouder geld opleveren, is zijn overtuiging. "De techniek is voorhanden, maar de effectiviteit ervan naar de veehouder vertalen, vraagt aandacht. De waarde van gras in dierrantsoenen is echter dermate hoog, dat het een kwestie van tijd is voor we actief slimme technieken gaan inzetten bij het verbouwen van ruwvoer voor weiden en maaien."

Dit artikel verscheen in de special grasland van Nieuwe Oogst op 14 maart 2020.

Het project ‘Precisie met techniek in graslandmanagement’ wordt mede mogelijk gemaakt door subsdies van de provincies Drenthe, Groningen en Friesland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (POP3).