Mestbewerking is een zoektocht

Markt in beweging

De markt op gebied van mestverwerking en daarmee ook raffinage is volgens Wientjes behoorlijk in beweging. Verschillende partijen proberen bestaande technieken te combineren tot een betaalbare en werkbare businesscase. Mest afzetten wordt voor boeren steeds duurder en halffabrikaten van het boerenerf - mest die al deels is bewerkt - zijn bij grote verwerkers gewilder dan pure mest. De provincie Noord-Brabant wil mestbewerking op het erf in de toekomst zelfs verplichten.
"Je ziet door deze ontwikkelingen nu langzaam een trend ontstaan dat grotere veehouders of groepen veehouders zelf het heft in handen nemen en aan de slag gaan met bewerking van mest op het eigen erf of in kleinschalige collectieven." Het gaat daarbij volgens Wientjes steeds minder om een oplossing voor het fosfaatprobleem, maar des te meer om een oplossing voor stikstof. "Ingedikte fosfaatrijke dikke fractie vindt haar weg inmiddels wel naar het buitenland of naar composteerders. Het is vooral stikstof die beperkend gaat worden op melkveebedrijven, zeker als de derogatie verder wordt beperkt. Dan moéten veel melkveehouders wel aan de slag. Daarom gaat het er vooral om een technische oplossing te vinden voor de stikstofrijke dunne fractie."

Tegen die achtergrond en de beschikbare techniek die er al is, heeft Wientjes hoge verwachtingen van het strippen of kraken van mest. Deze techniek wordt op middelgrote schaal al toegepast bij varkensmest, maar in de melkveehouderij nog amper tot niet. "Zeker voor bedrijven vanaf 150 koeien kan het kraken of strippen van mest een heel rendabele case worden. De hele derogatiediscussie die nu gaande is, kan met deze techniek worden opgelost. Als dat echt gaat slagen, heb je een alternatief voor de derogatie en de bijbehorende voorwaarden."

Proefproject in Gelderland

DLV Advies is betrokken bij een recent gestart proefproject op drie melkveebedrijven in Gelderland. Ook de provincie Gelderland steekt geld in het project. Op een van de drie bedrijven komt een mestkraker of een meststripper. De techniek verschilt, maar het principe van beide systemen is hetzelfde: ze halen fosfaat, stikstof en kali uit de dunnemestfractie. Daardoor kun je veel meer kuubs mest kwijt op eigen land, terwijl de gewonnen stikstof mogelijk is te gebruiken als kunstmestvervanger. Het project duurt anderhalf jaar. Gedurende die tijd wordt ervaring opgedaan met de techniek, maar wordt ook gekeken of het idee financieel interessant is. Daarnaast moet worden bezien of het eindproduct ingezet kan worden als vervanger voor kunstmest. "We kennen
de voorwaarden waaraan dat dan moet voldoen. We gaan uitzoeken of ons dat lukt", aldus Wientjes. Hij heeft goede hoop dat de kosten van de installatie beperkt kunnen blijven tot rond een bedrag van 100.000 euro.

Meer samenwerken

"Mestbewerking is vooral nog een zoektocht", stelt Wientjes. "Dieraantallen, diersoorten en grondsoorten verschillen, maar het maakt ook uit of een ondernemer kiest voor stikstof- of fosfaatverrekening. Probeer je eigen bedrijfssituatie en die in je omgeving scherp in beeld te krijgen. Kijk vervolgens of het aantrekkelijk is om op het eigen erf mest te gaan verwerken. En beoordeel dan wat de mogelijkheden van verschillende typen mestbewerking zijn. Zo kun je gefundeerde keuzes maken.

Lees het volledige artikel in de Veeteelt van mei 2017.