Intrekking ongebruikte stikstofruimte: een paniekmaatregel zonder duurzame impact
De recente beslissing van de provincie Noord-Brabant om ongebruikte stikstofruimte van veehouderijen en grote industriële bedrijven in te trekken,...
Lees verderMinder ammoniak in geitenhouderij
Publicatiedatum: 21 januari 2019Er zijn verschillende oplossingen voor systemen om ammoniak in een geitenstal te reduceren. Niet alle zijn al gerealiseerd en getest of zelfs nog maar helemaal uitgedacht. Welke opties zijn er voor Brabantse geitenhouders die in december 2019 een aanvraag ingediend moeten hebben voor een emissiereducerend systeem? Geitenhouders die deelnemen aan het nieuwe innovatieplatform, opgezet door DLV Advies in samenwerking met Connecting Agri & Food, bespreken innovatieve ideeën voor emissiereductie. Projectleider Angela van der Sanden vertelt dat er circa zes ideeën zijn genoemd in het innovatieplatform.
Geitenhouders in Noord-Brabant moeten uiterlijk in december 2019 een ontvankelijke vergunningsaanvraag hebben ingediend voor een emissiereducerend systeem. Alleen dan kunnen ze gebruik maken van een uitgestelde realisatietermijn van 1 januari 2022. Dat is een artikel in de Verordening natuurbescherming Noord- Brabant, een van de onderdelen voortkomend uit de door deze provincie gehanteerde versnelling transitie veehouderij. Op dit moment moet de geitenhouderij in Brabant een minimale ammoniakreductie halen van 70 procent. Voor aanvragen na 1 januari 2024 is een minimale reductie van 85 procent vereist. Op de lijst Regeling Ammoniak en Veehouderij (rav-lijst) staat voor de geitenhouderij op dit moment slechts één optie die voor de vereiste reductie van 70 procent voldoende doet: een luchtwasser. Dat blijkt ook nog eens een systeem te zijn dat de provincie liever niet ziet. Een luchtwasser is een zogenoemd end- of-pipe-systeem en de provincie wil ammoniak liever bij de bron aanpakken.
Daar komt bij dat ook niet alle geitenhouders een luchtwasser op hun stal willen, nog afgezien van de kosten. Maar Anne-Marie Spierings, gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant, wil geen enkele speling geven op de datum december 2019, zo liet zij weten tijdens een bijeenkomst van de Studieclub Geitenhouderij Zuid-Nederland. Waarschijnlijk juist omdat er “niks” is; op die manier hoopt de provincie dat er haast wordt gezet achter de ontwikkeling van nieuwe systemen.
Innovatieve ideeën geitenhouderij
“Om ruimte te kunnen krijgen in de datum van eind 2019 die de provincie stelt, moeten er wel twee of meer goede initiatieven liggen”, stelt geitenhouder en LTO-vakgroepbestuurder Ad Bink uit Raamsdonk. Hij zit samen met een aantal andere geitenhouders uit Brabant en Limburg in een innovatieplatform, onder leiding van DLV Advies, waarin innovatieve ideeën voor emissiereductie worden besproken.
Projectleider Angela van der Sanden vertelt dat er circa zes ideeën zijn genoemd in het innovatieplatform. “Op dit moment zijn vier geitenhouders aan de slag gegaan met een idee: twee in Brabant en twee in Limburg. Die laatsten hebben van de provincie Limburg een subsidie gekregen via het plattelandsontwikkelingsprogramma POP3, een Europees subsidieprogramma voor het ontwikkelen, verduurzamen en innoveren van de agrarische sector.” Voor alle systemen, op een na, is het op dit moment nog te pril om ze nader te benoemen, zegt Van der Sanden.
Vernevelen
Het idee dat al operationeel is in geitenstallen en waarover al gecommuniceerd kan worden, wordt op dit moment door onder andere geitenhouder Ad Bink in Raamsdonk getest. Zijn melkgeitenstal met 500 geiten, de jongveestal en de lammerenopfok zijn sinds eind september voorzien van een vernevelsysteem. Het stalvernevelsysteem is een concept met drie verschillende producten. De eerste stap is het leeghalen van de pot en schoonspuiten met de cleaner. Die zorgt ervoor dat er een basisvoorraad aan “goede” micro-organismen in de stal komt. Dan kan er weer stro in de pot en breng je de starter aan op het stro; Bink doet dat op dit moment met de rugspuit, maar het systeem zou dat over kunnen pakken. Vervolgens is er een vloeistof die volledig automatisch via een leidingensysteem met nozzles onder hoge druk zo`n 5 tot 6 meter ver de pot in wordt verneveld, en zo enkele malen per dag de pot voorziet van een dosis micro-organismen. Op dit moment vernevelt het systeem bij Bink viermaal per dag gedurende 20 seconden, wat neerkomt op ongeveer 1,5 liter per dag, maar het kan zijn dat dit nog verder teruggebracht wordt.
Wachten op resultaten
Bink vond begin december dat het effect van de verneveling al goed zichtbaar werd. “Vaak duurt het zo'n 4 tot 8 weken voordat de bacteriën goed genesteld zijn in de stal. ln deze eerste weken zien we daarom ups en downs in de metingen van de ammoniak. De laatste metingen bij Bink geven weer dat zowel in de als lammerenstal de ammoniak aan het dalen is. We blijven kritisch naar de resultaten kijken."
ln varkens- en pluirnveestallen, waarvan er inmiddels zo"n vijftig dit concept toepassen, is bekend dat het systeem reducties haalt van 50 tot 80 procent. 'Dat geeft mij vetrouwen", zegt Bink, "en maakte mede dat ik dit systeem verkoos boven de andere ideeën. Natuurlijk moet nog wel blijken of het voor voldoende reductie zorgt in geitenstallen. Toen Bink het middel met een rugspuit uitprobeerde in de lammerenstal, kon hij duidelijk verschil merken. "De doordringende ammoniakgeur kon ik niet meer waamemen."
Omdat het nog een pilotfase betreft, is het benodigde verbruik van het middel nog niet exact bekend. Bink vindt het ook prettig dat zijn stal voor dit systeem niet dicht hoeft. Om zo veel mogelijk van de vloeistoffen in de stal te houden als het vemevelt wordt, gaat het gordijn gedurende twee minuten dicht als het vemevelsysteem zijn werk doet.
Omdat het nog een pilotfase betreft, is het benodigde verbruik van het middel nog niet exact bekend. Bink vindt het ook prettig dat zijn stal voor dit systeem niet dicht hoeft. Om zo veel mogelijk van de vloeistoffen in de stal te houden als het vemevelt wordt, gaat het gordijn gedurende twee minuten dicht als het vemevelsysteem zijn werk doet.
Hoe nu verder?
Natuurlijk, de luchtwasser is een optie. Maar of het de beste keus is, is de vraag. Een vraag die momenteel nog niet te beantwoorden is. Bink zal het vernevelsysteem een jaar lang testen. Als rond maart blijkt dat de indicatieve metingen bevredigend zijn, zullen er officiële metingen gedaan worden. Bink hoopt dat de provincie Noord-Brabant dan eind 2019 groen licht kan geven voor gebruik van dit systeem als amrnoniakreducerende oplossing. Het zal dan nog niet op de rav-lijst staan, want daar gaat een procedure van minimaal twee jaar testen aan vooraf. Maar wellicht kan Bink gebruik maken van de hardheidsclausule.
Van der Sanden: "De provincie heeft de mogelijkheid om vla een hardheidsclausule af te wijken van de verordening. Det betekent dat een koploper die een innovatiefsysteem wil toepassen in de stal hiervoor ruimte kan krijgen. Ik hoop dat zowel de provincie. bedrijven als geitenhouders samen kunnen werken aan oplossingen Het geiteninnovatieplatform biedt hier ruimte voor en de eerste stappen zijn gezet. De provincie steunt ook dit plarform." Bink voegt toe: "Als sector moeten we laten zien dat we hard werken aan ammoniakreductie. Het is goed dat er nu verschillende systemen worden getest. Dan is er straks misschien keuze. en kunnen we wellicht om ruimte in de datum en regelgeving vragen."
Van der Sanden: "De provincie heeft de mogelijkheid om vla een hardheidsclausule af te wijken van de verordening. Det betekent dat een koploper die een innovatiefsysteem wil toepassen in de stal hiervoor ruimte kan krijgen. Ik hoop dat zowel de provincie. bedrijven als geitenhouders samen kunnen werken aan oplossingen Het geiteninnovatieplatform biedt hier ruimte voor en de eerste stappen zijn gezet. De provincie steunt ook dit plarform." Bink voegt toe: "Als sector moeten we laten zien dat we hard werken aan ammoniakreductie. Het is goed dat er nu verschillende systemen worden getest. Dan is er straks misschien keuze. en kunnen we wellicht om ruimte in de datum en regelgeving vragen."
Dit artikel is gepubliceerd in vakblad Geitenhouderij.
Veranderingen in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) voor dieselolietanks
In het (nieuwe) Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) staan allerlei regels die betrekking hebben op de dieseltank op het akkerbouwbedrijf. "Welke...
Lees verderMeer nieuws
Wilt u onze nieuwsbrief ontvangen?
De nieuwsbrief van DLV Advies wordt een keer per maand verstuurd met de meest interessante en actuele ontwikkelingen in de agrarische sector. Incidenteel kunt u nieuws en informatie ontvangen in een extra nieuwsbrief. Uw persoonsgegevens worden conform onze privacyverklaring verwerkt.