Niet-kerende grondbewerking voor bodemkwaliteit

Demonstratiedag Proeftuin Koolstofkringlopen

Edith Finke, adviseur rundvee bij DLV Advies, vertelde tijdens de introductie van de demonstratiedag 'Proeftuin Koolstofkringlopen' in Zuidland dat we de bodem meer centraal moeten zetten. "Het verhogen van de organische stofopbouw in de bodem is belangrijk, maar ik daag alle akkerbouwers en melkveehouders uit om zich daarnaast ook bewust te zijn van de juiste grondbewerkingstechnieken. Wij kijken nu naar niet-kerende grondbewerking, maar dat is slechts één van de middelen. Om de kringloopgedachte te volgen moet je ook goed nadenken over de gewasbeschermingsmiddelen die je vervolgens gebruikt. Het zijn allemaal puzzelstukjes van de kringloop."

Volgens Sander Bernaerts van Naturim blijkt uit onderzoek dat bij een stijging van 4 µg organische stof per jaar we het klimaatprobleem kunnen oplossen. "Dan leggen we meer koolstof/CO₂ vast dan dat we uitstoten. In de veehouderij zijn er veel kansen voor kruidenrijke (gras)mengsels. Dit heeft volgens het onderzoek, naast een positief effect op de opbrengsten en kwaliteit, ook een positief effect op de gezondheid van de koe."

Al 15 jaar ervaring met niet-kerende grondbewerking

De broers Rens en Marc van Bergeijk runnen samen met zes vaste medewerkers een loon- en akkerbouwbedrijf. Zij zijn 15 jaar geleden begonnen met het toepassen van niet-kerende grondbewerking op hun bedrijf. De aanleiding hiervoor was de terugloop die zij constateerde in de bodemkwaliteit. Rens: “We hadden een steeds grotere trekker voor de ploeg nodig om dezelfde bewerking gedaan te krijgen. Daarnaast zagen we bij collega akkerbouwers, waar we loonwerk uitvoerden, de positieve effecten van organische mest.  Bij een gemengd bedrijf waar vaste mest op de akkers werd aangebracht konden we harder rijden tijdens de grondbewerkingen en verbruikten we minder brandstof.” Afgelopen jaren zijn de twee ploegen, die het bedrijf nog had, verkocht. De enige intensieve grondbewerking die de broers nog uitvoeren is spitten. “Dit gebeurt nog maar op maximaal 15 cm diep. De grote voordelen van niet-kerende grondbewerking op ons bedrijf is de toegenomen bodemkwaliteit en het bodemleven. Daarnaast kunnen we eerder in het seizoen beginnen met bemesten en grondbewerking.”

Deze ervaring met niet-kerende grondbewerking deelden de broers tijdens een demonstratiedag over niet-kerende grondbewerking in Zuidland, georganiseerd door DLV Advies en Gebr. Van Bergeijk. Deze dag werd georganiseerd vanuit het project “Proeftuin Koolstofkringlopen” gefinancierd door Zuid-Holland en de Europese Unie. Edith Finke, adviseur rundvee bij DLV Advies, vertelde tijdens de introductie over de uitvoering en resultaten van het project.

Tijdens de demonstratiedag zijn twee percelen van Gebr. van Bergeijk en Johan van Beek bezocht waar niet-kerende grondbewerking is toegepast. Door jaren van niet-kerende grondbewerking is een mooie grondstructuur en kwaliteit te zien. Er werd opgemerkt dat de grond er veel lichter uitzag dan dat het daadwerkelijk is. Johan: “Sinds we niet-kerende grondbewerking toepassen en groenbemesters gebruiken, is de hoeveelheid wormen in de grond aanzienlijk toegenomen. Vroeger zag je alleen kleine wormen en nu kan mijn vader voordat hij gaat vissen de wormen op het land vinden. In de loop der jaren is het belang van grondbewerking in het najaar wel toegenomen.” Rens vult aan: “ Je moet wel genoeg lucht aanbrengen zodat de bodem snel genoeg opwarmt in het voorjaar.”

Geen grondbewerking is utopie

Voor de akkerbouwers is het spitten en het woelen in het najaar de makkelijkste stap om met niet-kerende grondbewerking te beginnen. Helemaal geen grondbewerking is volgens de meesten een utopie. Maar standaard ploegen is geen vanzelfsprekendheid meer. Voor melkveehouders is het vooral interessant voor bewerkingen na een akkerbouwgewas en voor het inzaaien van gras of na de maisteelt. 

Wilt u meer informatie over het toepassen van niet-kerende grondbewerking? Neem dan contact op met Edith Finke. 

Het project 'Proeftuin Koolstofkringlopen' in Zuid-Holland wordt mede mogelijk gemaakt door de provincie Zuid-Holland en de Europese Unie.