De melkveestapel produceerde op basis van CBS-cijfers in 2015 88,4 miljoen kilogram fosfaat. Dat is 3,5 miljoen kilo meer dan in 2002. Dit getal is gebaseerd op de vee-aantallen, de melkproductie en de huidige forfaitaire productie normen.

In juni kwam het CBS met een aanpassing van deze cijfers op basis van de resultaten van de Werkgroep Uniformering Mest en mineralencijfers (WUM). De WUM ziet een hogere forfaitaire productie per dier op basis van resultaten uit 2011, 2012 en 2013. Door onder andere hogere fosforgehalten in kracht- en ruwvoer zou het melkvee méér fosfaat uitgescheiden hebben, namelijk 92,8 miljoen kilo of bijna 5% meer dan de eerdere CBS-berekening. Daarmee stelt de WUM dus dat de gemiddelde melkveehouder in Nederland bijna 5% BEX-nadeel heeft. 

BEX-voordeel 

Een representatieve groep van 300 melkveebedrijven in Oost-Nederland, waar DLV Advies de mestboekhouding voor verzorgde, behaalde gemiddeld een BEX-voordeel van 8,7%. Dat staat recht tegenover WUM’s BEX-nadeel van 5%.
Ja, de BEX-voordelen vielen in 2015 lager uit dan in de jaren ervoor. De voornaamste veroorzaker hiervan is, zoals het WUM ook concludeert, het hogere fosforgehalte van het ruwvoer. Van het BEX voordeel van 15% voor fosfaat op bedrijfsniveau in de afgelopen jaren, was in 2015 nog ongeveer 5% over. 

Tegenover een BEX-voordeel bij een groep bedrijven moet ook een BEX-nadeel bij een andere groep melkveehouders staan. De forfaitaire normen zijn immers de gemiddelde productienormen van alle melkkoeien in Nederland. Als je ervan uit gaat dat twee derde van de melkveehouders meedoet aan de BEX, betekent dat dat een afgerond BEX-voordeel van 5% bij deze groep een nadeel van 52% tegenover zich heeft voor een derde van de melkveehouders die niet meedoen. Dit lijkt me onwaarschijnlijk hoog. Het lijkt er sterk op dat de toename van 4,4 miljoen kilo extra fosfaat onjuist is. De kuiluitslagen van 2015 laten nu weer normalere fosforgehalten zien. Dat betekent dat er in 2016 BEX-voordelen gehaald gaan worden van 10 tot 15%. 

Fosfaat verdampt?

Dat houdt in dat niet alleen de extra ingerekende 4,4 miljoen kilogram fosfaat bij gelijke vee-aantallen verdampt is in 2016, maar dat er daarnaast ook nog eens 5 miljoen kilo extra ruimte komt. In totaal wordt er dan minder fosfaat geproduceerd door de melkveestapel dan in 2002.
Duidelijkheid zal er komen. Alle melkveehouders in Nederland hebben komend voorjaar hun Kringloopwijzer over 2016 gereed. Hieruit kan de totale fosfaatproductie van de melkveestapel opgemaakt worden. Een BEX-nadeel van 52% voor de bedrijven die nu niet aan BEX deelnemen, is onwaarschijnlijk. Ik verwacht zelfs dat ook die bedrijven minder fosfaat produceren dan de forfaitaire normen. 

Waarom is dan een generieke korting op de fosfaatrechten nodig ? Tijd lost veel op. Voor nu zal het voor de rekenaars bij het ministerie een klus worden om een correcte generieke korting voor te stellen aan de staatssecretaris. 

Neem voor meer informatie over dit onderwerp contact op met Herrold Lammertink via h.lammertink@dlvadvies.nl of  06 51 53 46 46.