Sluiten nutriëntenkringloop door verwaarding mest

Bij verwaarding van dierlijke mest gaat het onder andere om het opwaarderen van de dunne fractie naar een kunstmestvervanger. Door regionaal meer (kunst)mest uit drijfmest te produceren, bijvoorbeeld in de vorm van ammoniumsulfaat of mineralenconcentraat, verminderen binnen de keten de emissies. Dit sluit aan bij de drie contouren die het ministerie voor het nieuwe mestbeleid geeft: grondgebondenheid, sturen op afvoer en verwaarding van mest en een gebiedsgerichte aanpak in gebieden waar de waterkwaliteitsnorm wordt overschreden.
De kunstmestvervanging wordt momenteel onderzocht in het SAFE-Manure project en al eerder voerde Wageningen University & Research een pilot uit om te onderzoeken of mineralenconcentraat vergelijkbaar is met kalkammonsalpeter of vloeibaar ammoniumnitraat.

Verwaarding van dierlijke mest

Mest is in fracties op te delen met bijvoorbeeld een scheider, stripper of kraker op de locatie/in de regio van de mestproductie en kan dan worden opgeslagen. Denk aan ammoniumsulfaat of -nitraat uit de dunne fractie of een dikke fractie waar het organische stof en fosfaat in zit.

Verwaarding van dierlijke mest kan op verschillende manieren:

1. Via omgekeerde osmose ontstaat mineralenconcentraat, ook wel C/K-concentraat genoemd;
2. Via het strippen van stikstof uit de mest ontstaat ammoniumsulfaat of ammoniumnitraat;
3. Via evaporatie of condensatie ontstaat ammoniumwater.

Door urease- en nitrificatieremmers in te zetten kunnen we bovendien de stikstof meer reguleren in omzettingen vanuit ureum en ammonium naar de uiteindelijke hoofdbenuttingsvorm nitraat.

Door mestverwaarding toe te passen voor mest buiten de 170 kg N (uit dierlijke mestplaatsingsruimte) worden de regionale kringlopen gesloten. De niet-plaatsbare stikstof kan dan op het juiste tijdstip, op de juiste plaats en met de juiste methode worden ingezet. Op deze wijze wordt er meer stikstof benut uit (drijf)mest en vindt er minder ammoniakvervluchtiging plaats. Nauwkeurige dosering van de meststof via GPS en/of in rijentoepassingen, zorgt daarbij ook nog voor een hogere efficiëntie van de voedende elementen uit drijfmest. Door stikstof effectiever in te zetten, verwachten we een positief effect op de kwaliteit van ruwvoer. Minder emissies op perceelsniveau én op dierniveau zijn daarvan resultaten. 

Bekijk de webinar

Bekijk de webinar om te horen hoe mineralenconcentraat past binnen de herbezinning op het mestbeleid door de overheid, wat mineralenconcentraat en ammoniumsulfaat zijn, hoe mineralenconcentraat in de praktijk toegepast wordt en welke wensen er zijn.  

Het project Mineralenconcentraat op maat is mogelijk door steun van de provincies Groningen, Friesland en Drenthe en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.