Verduurzaming door Noaberschap

Op basis van deze visie zijn ze in 2016 gestart met vrijwillige kavelruil. “Dit heeft ons, twaalf gangbare praktiserende bedrijven, al ontzettend veel opgeleverd aan efficiëntie, duurzaamheid, natuurinclusieve landbouw én inzicht”, vertelt de openhartige en gedreven akkerbouwer Erik Emmens die volmacht is van boermarke Zeijen. In 2018 is begonnen om de resultaten in kaart te brengen. Vanuit verschillende invalshoeken wordt het duurzaamheidsplan vanaf de nulmeting in beeld gebracht. DLV Advies stond hen bij om meer inzicht in het elektriciteitsverbruik en in de hoeveelheid opgewekte zon- en windenergie binnen de boermarke te krijgen.

Gezamenlijk landbouwbelang

Kringlooplandbouw en een circulaire economie waarin grondstoffen langer en hoogwaardiger worden gebruikt, schadelijke emissies worden beperkt en waarbij de economische waarde wordt verhoogd. “Om dit te bereiken heb je de hele keten nodig”, vertelt Erik. “Deze manier van samenwerking is op zich niet nieuw en gebeurd hier al volop, we hadden het alleen nog niet in kaart gebracht.” Met het ingediende duurzaamheidsplan, dat van origine bedoeld is voor de veehouderijsector, hebben wij nadrukkelijk aangegeven dat wanneer je de gezamenlijke landbouwdoelen wilt bereiken, de plannen gebiedsbreed getrokken moeten worden en de akkerbouw hierbij niet kan worden uitgesloten. Drie jaar lang worden alle getroffen maatregelen op het gebied van mineralenboekhouding, voedsel, bemesting, biodiversiteit en duurzame energie op de boerenerven inzichtelijk gemaakt. Vanaf de nulmeting in 2018 zien we onze bereikte doelen en waar we ons op kunnen verbeteren.

Energieleverancier boermarke

Het aangeleverde rapport door DLV Advies, geeft een volledige inzage op het elektriciteitsverbruik en de hoeveelheid opgewekte energie binnen de boermarke van de afgelopen 3 jaar. Het dorp Zeijen heeft 300 huishoudens met een gemiddeld verbruik van 3.500 kWh per  jaar. In 2020 is er ruim 900.000 kWh duurzame wind- en zonenergie teveel geproduceerd in dit gebied. Dit betekent dat de boermarke voor circa 87% het dorp Zeijen in haar elektriciteitsbehoefte kan voorzien. In de komende periode zal in kaart worden gebracht bij hoeveel huishoudens in het dorp Zeijen zonnepanelen aanwezig zijn waardoor het percentage hoger kan worden.

“Indien de inwoners van Zeijen gebruik willen maken van deze opgewekte energie, dienen de ondernemers met een SDE-regeling een contract af te sluiten bij een specifieke energieleverancier. Hierdoor kunnen de klanten de locatie van hun energieproductie kiezen of krijgen zij die toegewezen op basis van de postcode”, zegt Erik de Jonge adviseur duurzame energie bij DLV Advies en schrijver van het rapport.

Verbruik en opwekking in beeld gebracht

In het rapport zijn de bedrijven van de agrarische ondernemers willekeurig genummerd. Twee bedrijven zijn samengevoegd met het verbruik en met de opwekking. Daarnaast is er een bedrijf met twee locaties waar er in deze berekeningen maar van één locatie de gegevens zijn gebruikt. Erik de Jonge: ”Vanaf de nulmeting in 2018 waren er 4 agrariërs in de boermarke met zonnepanelen. Een jaar later zie je al een groei in dit aantal en wordt er ook duurzame windenergie geproduceerd.”

Duurzame energie voor de toekomst

De opwekking van energie wordt in het collectief ook door één kleine windturbine, een EAZ-12,  mogelijk gemaakt. Erik Emmens: “Nu we de gegevens in kaart hebben gebracht kunnen we aangeven wat we aan energie nodig hebben en hoeveel we kunnen afgeven in de omgeving. Als collectief zoeken we, in samenwerking met DLV Advies, naar nog meer mogelijkheden om duurzame energie op te wekken.” Erik de Jonge: ”We blijven in gesprek met andere agrarische ondernemers binnen boermarke Zeijen. Meerdere ondernemers, die nu nog geen duurzame energie opwekken, hebben aangegeven op korte termijn belangstelling voor zonnepanelen te hebben. Daarin is contact en aansluiting met banken, gemeente en provinciale overheden noodzakelijk. In welk opzicht kunnen zij bijdragen om de duurzame doelen in de toekomst te optimaliseren. Ook vanuit financieel oogpunt en met betrekking tot subsidiëring zoals bijvoorbeeld de SDE-regeling voor grootverbruik- of de ISDE voor kleinverbruik aansluitingen. Meetbedrijven zorgen daarnaast weer voor een optimale monitoring van de opbrengsten en verbruik.”

Innovatieve plannen

Plannen zijn er volop. Dit jaar nog zal er binnen het collectief een SDE-project ‘zon op dak’ worden gerealiseerd van circa 250 KW, wat leidt tot een zo goed als 100% teruglevering. Daarnaast wil boermarke Zeijen onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor een verplaatsbaar/verrijdbaar zonnepark.