Wel grootschalig, niet massief

Bij deze uitbreiding ging het niet allereerst om een mooie gevel, zegt Harrie Versluis, manager bou bij DLV Advies in Heerenveen, dat tekende voor het ontwerp. "Je bestudeert wat hier gedaan gaat worden, wat daarvoor een goede logistiek en logische plattegrond is en dan vloeit er al vanzelf uit voort hoe dat eruit gaat zien."
In de stal rechts wordt voedingsonderzoek gedaan, de middelste stal bevat een verzamelplaats met een doorgang naar de melkstal en separatieruimten, en het linkergebouw is voor de 'droge koeien' (die geen melk geven) en voor onderzoek naar emissies. Daar zijn bijvoorbeeld twee vrijloopstallen en vier ligboxafdelingen met verschillende mogelijkheden van ventileren. Na dit drietal verrijzen in een volgende fase nog twee losse stallen. 

Zo'n 10.000 bezoekers per jaar verwacht de Dairy Campus straks. Hoe voorkom je daarbij onrust en insleep van ziekten? In de rechterstal gebeurt dat door bezoekers alleen toe te laten in een ruime skybox. Zo zien ze bijvoorbeeld de gps-trackers hangen die de activiteit en de positie van de koeien herkent, en het automatische voersysteem. Ze zien de stal tot in de verste hoeken zonder vies te worden en zonder de koeien te storen. De middelstse stal is zo mogelijk nog publieksvriendelijker: de voorgevel is helemaal transparant, zodat passanten zien wat daar gebeurt: pal achter het glas staat de melkcarrousel - met ruimte voor bezoekers eromheen. "Er zijn steeds meer veehouders die dit soort oplossingen zoeken. Ze wilen mensen graag laten zien wat ze doen."

De eigen vorm van elk van de drie stallen (verlenging van de linker stal, uitbouwen aan de middelste stal) doorbreekt de schaal, maar ze blijven een eenheid vormen. "Dat komt omdat ze allemaal dezelfde materialen op de gevel hebben",  zegt Harrie Versluis. De voorgevels zijn afgewerkt met een lambrisering van ruwe lariks latten die langzaam vergrijzen. De lage delen zijn afgewerkt met baksteenstrips en de hoge delen met zwart staal met een gepotdekseld profiel. "Dat is niet duur maar het is nét een slagje mooier dan gewone damwandprofielen. Het geeft een stal meteen een chiquere uitstraling." Ook dat is bedoeld als voorbeeld voor veehouders: met eenvoudige middelen kun je al snel iets extra's doen voor de uitstraling van je bedrijf. Verder zijn er hoog oplopende stroken met ventilatiegordijn. 

Lees hier het artikel zoals verschenen in het Friesch Dagblad.