Veehouders onder armoedegrens

Wat is er gebeurd nadat de provincie begin juli het besluit tot snellere verduurzaming van de veehouderij nam?

“In het traject ervoor zag je al heel veel onrust en angst over het plan van Gedeputeerde Staten van Brabant. Nu blijkt uit een onderzoek van DLV Advies die angst terecht te zijn. De financiële gevolgen hebben een gigantische impact op de agrarische sector. Een op de tien veehouders – zowel melkvee, varkens als pluimvee – zal moeten stoppen puur naar aanleiding van dit besluit. Ze komen erdoor onder de armoedegrens. Veel bedrijven kunnen de investeringen die het Brabantse besluit vergen, niet opbrengen.”

Is er een mogelijkheid om dit besluit van de provincie aan te vechten?

“Absoluut! Je kunt tegen een verordening geen bezwaar maken of in beroep gaan, maar je kunt wel een bodemprocedure of een kort geding starten. Een bodemprocedure kost al gauw twee tot drie jaar. Dat is te laat, omdat veehouders in 2020 duidelijkheid moeten hebben hoe en of ze verder willen. Dus blijft over een kort geding. Als we in september daarmee starten, is er eind van het jaar een uitspraak. Het is bovendien niet geloofwaardig veel langer te wachten met een kort geding. Dat moet in september gebeuren.

Ik zou me als provincie sterk afvragen of de regeling juridisch wel waterdicht is. Ik denk het namelijk niet. Boeren worden onevenredig hard getroffen door het naar voren halen van de aanpassing van de stalsystemen. Het is misschien geen inbreuk op het eigendomsrecht – er wordt niets rechtstreeks ontnomen – maar het is wel inmenging op het eigendomsrecht. De overheid legt regels op die er indirect voor zorgen dat je je bedrijf moet staken of een enorme financiële last krijgt. Daarover zal de discussie onder andere gaan in de procedure.”

Is het hierbij zo – net als bij het kort geding over het fosfaatreductieplan – dat de uitspraak alleen geldt voor veehouders die meedoen aan de procedure?

“Ja, de kans is groot dat een vergelijkbare uitspraak volgt indien de veehouders gelijk krijgen. Dit is echter anders als de rechter de verordening onmiskenbaar onverbindend acht. Dan moet het echter evident zijn dat het in strijd is met wet- en regelgeving. De kans op een dergelijke uitkomst is beperkter omdat het een voorlopige uitspraak is, waarbij de rechter enigszins terughoudend is. Het is wel mogelijk dat de rechter de verordening onverbindend acht jegens veehouders, omdat de inmenging in hun eigendomssituatie onevenredig is. Die onevenredigheid zal bij veel veehouders aan te tonen zijn doordat de investeringen in beeld gebracht kunnen worden. Voor een groot deel van de veehouders zal duidelijk worden dat die investeringen een grote impact hebben op hun bedrijfsvoering. Dat is bij dit besluit niet heel moeilijk omdat je met heel simpele rekensommen kunt aantonen wat die investeringen kosten.”

Moet iedere Brabantse veehouder meedoen in het kort geding?

“Dat hoeft niet per se. Eerst moet een kraakheldere juridische discussie gevoerd worden. We proberen alle mogelijke situatie in kaart te brengen. We willen daarbij samenwerken met diverse partners. Het moet een spiegel van de sector zijn in dat kort geding. Dan verdedig je uiteindelijk iedereen, alle duizenden veehouders.”

Speelt het onderwerp staldering ook een rol in de procedure?

“Jazeker. De provincie zegt een stalderingsregeling in te stellen om de verpaupering van het buitengebied tegen te gaan. Dat klinkt goed, maar voor echt oude stallen geldt het niet want er moet wel vee in staan. Dus de verordening is opgesteld met het idee de verpaupering tegen te gaan, maar tussen de regels door gaat het eigenlijk om de dierenaantallen. Het is een vreemd en oneigenlijk argument van de provincie. Brabant wil gewoon minder dieren, dat is duidelijk. De verordening heeft dus een ander doel, dat kan niet.

Daarnaast is er nu ook een impasse. Gemeentes moeten vergunning weigeren omdat er niet gestaldeerd is, maar dat kunnen boeren niet want het stalderingsloket is nog niet open. Een onmogelijke situatie.”

Informatieavond Brabantse milieuwetgeving 17 augustus in Oirschot

Donderdag 17 augustus organiseert Goorts + Coppens Advocaten, samen met Boer&Wet, DLV Advies en Voergroep Zuid een informatieavond over de aanpassing van de milieuwetgeving in Noord-Brabant. De eisen en gevolgen van het Brabantse beleid worden behandeld, waarna ook de juridische aanpak wordt besproken. De bijeenkomst begint om 20.00 uur, ontvangst vanaf 19.30 uur en wordt gehouden in ’t Zand, Bestseweg 52 in Oirschot. Meld u hier aan.