Verdienen met duurzame melkveehouderij

Koolstofrijke dierlijke mest

Bij het organisch stofgehalte in de bodem wordt vooral gekeken naar de organische resten van planten die na 1 jaar nog niet verteerd zijn. Minstens net zo belangrijk is het deel dat wel verteerd is, doordat het bodemleven dit verwerkt heeft. Door het bodemleven op peil te houden, werk je aan de kwaliteit van organische stof (C/OS)/organische stofcomplex. Koolstofrijke dierlijke mest zoals stalmest, ruige mest en compost of Bokashi met dierlijke mest voeden het bodemleven (welke de poriën weer vergroten en zo een positief effect hebben op de wortelontwikkeling) en versterken het organische stofcomplex in de bodem. Wat geschikt is voor de bodem is afhankelijk van het doel en de functie van de bodem.

Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door: 
 

Groenbemester of oogstbemester

Meer eiwit van eigen land verlaagt de noodzaak voor aankoop van krachtvoer zoals soja. Vanuit deze gedachte werd in het najaar van 2021 Snelle Lente Rogge en Italiaans raaigras ingezaaid op de velden van Loonbedrijf Van Geresteijn. De gewassen werden eind april deels geoogst en deels ondergewerkt als groenbemester. Bij de oogst bleek dat Snelle Lente Rogge als oogstproduct duidelijk meer eiwit levert dan Italiaans raaigras. De voederwaarde (VEM) lag wel lager.

Voed je de plant of de bodem

Mest kan een belangrijke rol spelen in het op peil houden van de bodemvruchtbaarheid. Met name vaste mest en compost kennen een hoog gehalte effectieve organische stof (EOS). Het hoge OS-gehalte zorgt voor meer bodemleven, betere structuur, meer N-mineralisatie en een betere benutting van stikstof. De opbrengsten bestaan in eerste instantie uit de inname van groenafval minus de kosten van het composteren. Door het vastleggen van CO2 in de bodem verhoogt het watervasthoudend vermogen en worden beregeningskosten (deels) vermeden. Bovendien is er minder kunstmest nodig.
 

Het project Verdienen met duurzame melkveehouderij is mede mogelijk gemaakt door steun van de provincie Utrecht en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.

Neem contact op met onze adviseurs

Uitdaging

Het project gaat in op drie uitdagingen:

1. Hoe beperken we het chemiegebruik zodanig dat we én de bodem versterken maar tegelijk ook zorgen voor afdoende verdienvermogen vanuit de teelt van een gewas.

2. Gewasrotatie is bedoeld om met name de hoog saldogewassen ruimte te geven, de rotatie is daarbij de methode voor het verkrijgen van rust in de bodem, organische stofopbouw en structuur. Probleem is welke volgorde van gewassen moet ik toepassen, waardgewassen voor aaltjes zijn ongewenst. Bodemverdichting en vochtgebrek kosten veel opbrengst.

3. Vochttekorten (neerslagtekorten), uitspoeling (van mineralen) in de winter en structuurbederf zijn zeer onwenselijk, hoe voorkom ik dit?

De drie focusmaatregelen passen we toe in verschillende combinaties op drie locaties. We werken hierbij in stroken, niet volvelds, zodat we maatregelen binnen de proeftuin kunnen vergelijken. Op deze stroken passen we per proeftuin en per groeiseizoen over twee jaren een wisseling van maatregelen toe, zodat we in de regio Noord-Holland op drie plekken regeneratieve landbouw kunnen laten zien, verklaren en praktijkrijp maken.

Aanpak

Regeneratieve landbouw is een verzamelnaam voor allerlei processen. Bij Vaalburg, Stam-Schaap en Klaver gaan we drie proeftuinen inrichten. De aan te leggen proeftuinen worden circa 5-10 hectare groot. Bij deze proeftuinen ligt de focus op drie onderwerpen van regeneratieve landbouw:

1. Kringlooplandbouw: Toepassen (maar ook productie) van Bokashi en andere vormen van alternatieve bemesting van bodem en/of bodemleven. Dit in de vorm van hergebruik van organische reststromen of alternatieve bemestingsvormen

2. Gewaskeuzes: Alternatieve gewasrotaties gericht op bodemversterking , ruimere gewasrotatie maar ook toepassing van gast en of ondergewassen zorgen voor een permanent doorwortelde bodem. Andere tussengewassen en ruimere vruchtwisseling zorgen voor meer bodemrust , versterking van het bodemcomplex en voeding voor vervolg of hoofdgewassen. Zo krijgen we een weerbare bodem waarbij minder chemie behoeft te worden toegepast, dat is in feite de zogeheten reset of regeneratie.

3. Bodembiologie herstel: Cover crops bedekken de bodem, hetgeen gunstig is voor vochtregulatie, organische stof en mineralenbeheer. Ook het toepassen van strorijke mest en/of koolstofrijke bemesting zorgt voor herstel van het evenwicht in de bodem. De C/N verhouding is niet voor alle bodems gelijk qua ideaal, de biologie van de bodem bevorderen vergt maatwerk in bemesting, cover cropping, bodembewerking en bodemlevenstimulering

Resultaat

Drie proeftuinen worden gerealiseerd gericht op het toepassen van de basisprincipes van regeneratieve landbouw. De bodem kan worden beoordeeld fysisch, chemisch en biologisch. In de regeneratieve landbouw gaan we de biologische aspecten versterken, natuurlijke processen stimuleren waardoor de balans in de bodem wordt verlegd naar deze natuurlijke processen. Daardoor , zo is de verwachting kunnen we met minder chemie toch een goede productie behalen. Tegelijk werken we daarmee ook aan de fysische bodemtoestand. Uiteindelijk is een betere bodembalans het doel, de balans is verschillend per bodemprofiel, we moeten daarom maatwerk leveren . Het doel van dit project is om kennis en ervaring op te doen rond de eerder in de aanpak genoemde  thema’s en deze te delen met een breder publiek, waardoor meer agrariërs actief deze maatregelen zullen implementeren.

Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door: 
 

Interesse? 

Wilt u meer weten over regeneratieve landbouw of deelnemen aan een van de proeftuinen? Vul onderstaand formulier in of neem contact op met onze adviseurs.