Door goede voorbereiding zelf bouwen

Tot vorig jaar sloegen de vennoten een deel van de oogst op bij collega's. Maar dat was niet optimaal. "We wilden de bewaring op ons eigen bedrijf concentreren", vertelt Gert-jan Van Dueren den Hollander. Zijn dochter Lotte is ook aangeschoven en vult hem af en toe aan. Ze studeert plantwetenschappen in Wageningen en is nauw betrokken bij het bedrijf. "We waren soms gedwongen om producten af te zetten doordat we te weinig opslag hadden. Dat wilden we niet langer", legt haar vader uit.

Energieneutraal bewaren

De familie wilde een bewaring die zo veel mogelijk energieneutraal was. Een belangrijke stimulans daarvoor is de actieve groep Veldleeuwerik-telers, waarvan ze deel uitmaken. Die groep is intensief bezig met energie, bodem en biodiversiteit. Eén van de deelnemers heeft de daken van de loodsen vol liggen met zonnepanelen en heeft een grote accu geplaatst om energie op te slaan, te ontvangen en te verkopen. Van Dueren den Hollander koos niet voor een accu, maar wel voor zonnepanelen en een koel- en condensdrooginstallatie. Daardoor gaat er nauwelijks meer energie verloren. Op de bestaande en de nieuwe loods liggen nu 800 zonnepanelen. Daar komen waarschijnlijk nog 150 bij. DeVeldleeuwerik-groep werkt samen met de provincie Zuid-Holland en de gemeenten in de Hoeksche Waard, die in 2050 energieneutraal willen zijn.
"Als landbouw hebben wij daarin een sleutelrol", benadrukt de ondernemer. Ook afnemers, zoals Nedato en Wiskerke Onions, stimuleren deze richting. "Zij worden ook afgerekend op duurzaamheid."

Door goede voorbereiding bouwen in eigen beheer

In de nieuwe bewaring zitten drie cellen van 20 meter diep, elk voor 720 kisten: twee cellen voor aardappelen en één voor uien. Voor het voortraject van de bouw schakelde de ondernemer Jos Commissaris van DLV Advies in. Hij verzorgde naar alle tevredenheid de vergunningen inclusief de vrijstelling van het bestemmingsplan. Jos: “Daarna heb ik gezorgd voor de uitwerking van het ontwerp van de bewaarloods. De bestek- en constructietekeningen en de bijbehorende berekeningen heb ik samen met mijn collega’s van DLV Advies uitgewerkt. De bouw hebben ze daarna in eigen beheer gedaan.”
 "Dat moet je wel liggen", waarschuwt Gert-jan. "Er gaat veel tijd in zitten. Je moet bedrijven zoeken, offertes laten maken, bouwvergaderingen houden en je bent zelf overal verantwoordelijk voor. Ik vond het wel leuk, maar als het je niet ligt, moet je er echt niet aan beginnen.”
Tijdens de bouw wijzigde de familie nog af en toe de plannen. Halverwege besloten ze bijvoorbeeld om de ruimte tussen de bestaande en de nieuwe loods te overkappen. Dat is makkelijk voor het droog wegzetten van kisten en om droog vrachtauto's te laden. Daarvoor was wel één heipaal extra nodig en de levertijd voor heipalen is vele maanden. Van Dueren den Hollander zocht verder en vond een andere oplossing, namelijk het versterken van bestaande palen. Dat kon sneller geregeld worden.
Al met al verliep het bouwproces voorspoedig. De enige partij die voor vertraging zorgde, was netbeheerder Stedin. Daardoor was de bewaarplaats niet half augustus, maar half september klaar. Net op tijd voor de oogst van de eerste aardappelen en uien. De koel- en condensdrooginstallatie haalt het hoogste rendement als er zowel aardappelen als uien in de bewaring liggen. Want de installatie gebruikt de warmte die vrijkomt bij het koelen van de aardappelen voor het drogen van de uien. De vennoten teelden al wel vroege tafelaardappelen, maar niet genoeg om daarmee de uien te kunnen drogen. Dat is één van de redenen om deels over te schakelen op pootaardappelen.

Betere kwaliteit

De eerste ervaringen met de nieuwe bewaring zijn 'heel goed', vertelt Van Dueren den Hollander. De uien waren in een week droog, in een periode dat dit met buitenlucht moeilijk te realiseren was. Begin december was de hele oogst gekoeld en droog. Van een perceel met waterschade kwamen de aardappelen heel nat binnen. Daar was tot nu toe sprake van 4,5 procent indroging. Bij andere partijen was dat percentage lager.
Van Dueren den Hollander is tevreden over de kwaliteit van de bewaarde aardappelen en uien. Vooraf overwogen de vennoten nog om de cel voor de uien niet in te richten voor kistenbewaring. Maar dat zou uiteindelijk toch duurder uitpakken dan drie cellen kistenbewaring. "Bovendien hebben we de indruk dat de afnemers van uien wat extra over hebben voor de betere kwaliteit die kistenbewaring oplevert."
Ondanks de goede ervaring zijn er toch zijn er wel dingetjes die Van Dueren den Hollander achteraf anders zou hebben gedaan. Bijvoorbeeld het creëren van de mogelijkheid om de luchtslurven op te hijsen. "Het is maar een detail, maar als we nu bij het uitschuren met de heftruck achteruitrijden met kisten, dan zijn we niet wendbaar omdat de luchtslurven er tussen hangen." Een ander puntje zijn de energiezuinige led-lampen. Want led-licht zorgt sneller voor groene aardappelen. "Daar zou ik nog wel een tijdschakelaar op willen, zodat ze na een tijdje automatisch uitgaan.”

Dit artikel verscheen in de Agraaf van 19 mei 2018.