Ongekende stijging in bouwkosten en levertijden

Stijgende prijzen, gunstig?

Het is ongekend onrustig op de grondstoffenmarkt. In iedere tak van de agrarische sector is dat merkbaar. Goed nieuws voor producenten van grondstoffen, zoals graan dat ook in waarde stijgt. Maar hoge hout-, beton- en ijzerprijzen zorgen voor een flinke stijging van de kosten voor bijvoorbeeld nieuwe kuubkisten of fundering van schuren.

Ondanks dat de prijzen in hoge mate toenemen, stromen de opdrachten bij verschillende bouwbedrijven nog altijd binnen, ook van klanten uit de agrarische sector. In de veehouderij is de vraag naar nieuw- of verbouw ongeveer gelijk gebleven aan de afgelopen jaren. De extra vraag komt vooral voor rekening van akkerbouwbedrijven.

Lange termijn plannen

Barry Akkerman, Teammanager bij DLV Advies, merkt dat er vooral in het zuiden van het land meer gebouwd wordt. “Niet alleen de prijzen zijn gestegen, ook de levertijden van bouwmaterialen lopen op. Objecten bij akkerbouwers moeten in veel gevallen voor de nieuwe oogst gereed zijn, dat is nu flink puzzelen.” Wanneer ondernemers bouwplannen wel moeten of willen doorzetten, zijn er mogelijkheden. Barry onderzoekt dan of switchen naar andere materialen die minder schaars en daardoor minder duur zijn een optie is. “Uiteraard zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit.”

Planning van projecten vraagt nu ook bijzondere aandacht: “Zeer belangrijk omdat plannen wellicht niet voor de gewenste deadline gerealiseerd kunnen worden. Soms adviseren en helpen we ondernemers met het vooraf inkopen van materialen met lange levertijden, zodat tijdens deze levertijden zaken als vergunningen en aanbestedingen gerealiseerd kunnen worden.”

Oorzaak schaarste

Particulieren, woningstichtingen en gemeenten zetten extra in op nieuwbouw van huizen en proberen daarmee krapte op de woningmarkt te verlichten. Daarnaast is in het laatste jaar minder geld uitgegeven aan vakanties of uitjes; meer mensen zijn thuis gaan werken en willen daar een fijne werkplek. Veel van het overgebleven spaargeld gaat nu naar het verbouwen van bestaande woningen. Beide toenames resulteren in een flink hogere vraag naar bouwmaterialen.

De coronacrisis heeft niet alleen effect op het uitgave- en investeringsgedrag op de bouwmarkt, ook de logistieke keten is verstoord. Prijzen zijn geëxplodeerd en transittijden op verschillende intercontinentale routes zijn circa zes weken langer geworden dan voor de corona-uitbraak.

Minder gewonnen ijzererts

Eén van de grootste mijnen met ijzererts, van één van de grootste mijnbouwbedrijven ter wereld gelegen in Brazilië, is eind vorig jaar gesloten nadat er twee keer in ruim een jaar tijd dodelijke ongelukken zijn gebeurd door het doorbreken van dammen. In een toch al gespannen markt zorgt de verminderde productie voor een extra prijsopleving.

Kokers en buizen zijn in prijs verdubbeld ten opzichte van december 2020. Bij balkstaal is de stijging minder extreem, maar nog steeds 20 à 30%. Sandwichpanelen zijn gemiddeld 50% in waarde gestegen in ditzelfde tijdsbestek.

Houtsoorten tot dubbele waarde

Schaarste in hout, in zowel Amerika als China, leidt tot meer export van hout uit het Oostzeegebied; het belangrijkste bosbouwgebied in Europa. Ook in ons eigen continent was al een tekort aan het ontstaan. Inmiddels bereikt de houtprijs verwacht ongekende hoogtes. Zagerijen kunnen de toegenomen vraag voor verwerking nauwelijks aan. Zo is de voorraad bij houtzagers in Zweden de laatste 20 jaar niet zo laag geweest. Specifiek voor het maken van kisten, droogwanden en gordingen wordt naaldhout gebruikt, deze houtsoort is in één jaar tijd in prijs verdubbeld. Hardhout kent een stijgende waarde van 30%.

Vooruitzichten

Wat de vooruitzichten betreft: “Je weet niet wat de toekomst brengt qua prijsstijgingen. Stoppen met bouwen is niet nodig, die prijs ligt immers al vast voordat men begint met bouwen. Plannen uitstellen is een optie, echter wel met het risico dat de prijzen blijven stijgen en je alsnog duurder uit bent. De verwachting is dat levertijden op bijvoorbeeld heipalen richting einde van het jaar weer wat teruglopen. Ondernemers moeten rekening houden dat men niet moet wachten tot laatste moment met plannen maken. Je kan nog beter een plan “te vroeg” klaar hebben en op het juiste moment in uitvoering brengen dan dat men met kunst en vliegwerk probeert een deadline te halen, dat resulteert altijd in te duur bouwen en is foutgevoelig.”

Ben jij van plan te bouwen of al bezig en loop je vast op levertijden of te hoge (onverwachte) kosten?