Planten op dak bewaarloods

Cultuurmaatschappij Loverendale en boomgaard Ter Linde in Oostkapelle hebben gezamenlijk een nieuwe bewaarloods van 53 bij 21,50 meter gebouwd voor akkerbouwgewassen en fruit. Aan de linkerkant van de loods zijn drie cellen gerealiseerd voor akkerbouwproducten, waar in totaal ruimte is voor 1.200 kisten. Aan de rechterkant zijn de cellen voor appels of peren met een totale capaciteit van 3.850 kisten. Deze cellen worden via een centrale gang gevuld. Voor het gebouw is een winkel met een magazijn.

Sedumdak

Ondanks het bijzondere uiterlijk van de bewaarloods, de gepotdekselde gevels en het sedumdak, zijn de extra bouwkosten binnen de perken gebleven. De kistenopslag heeft een goothoogte van 8 meter, zodat aardappelkisten tot zeshoog kunnen worden gestapeld.
Het gebouw staat dicht bij bestaande bebouwing die lager is. “Het voorstel van de architect was om een lagere voorbouw te combineren met de hogere hoofdmassa erachter”, zegt Jos Commissaris, projectleider bouw bij DLV Advies die betrokken was bij de bouw. Er is daarom gekozen voor een functionele scheiding in het gebouw en voor een afwijkende gevelbekleding. De oude voorbouw heeft een gevel gekregen van houten potdekselplanken.
"Op de nieuwe loods zijn stalen potdekselprofielplaten en sandwichpanelen gekomen. Verder is de keuze gevallen op regionale kleuren: zwarte gevels, een terracotta dak en een witte windveer. De gevels zijn voorzien van ruime overstekken, zodat de aandacht naar het dak gaat en niet naar de hoogte van het gebouw. Om het gebouw aan de wegzijde verder ‘naar beneden’ te krijgen is over de gehele lengte een 7 meter brede luifel gebouwd. Deze wordt gebruikt voor de opslag van lege kisten en voor het in- en uitschuren."

Grote spantafstand

Binnen zijn er amper rijpaden. In de aardappelcellen passen vier rijen kisten. De kisten zijn tot de buitengevel te stapelen, zodat er geen rijpad ontstaat. Om zo min mogelijk last te hebben van de staalconstructie, zijn de spanten naast de tussenwanden gezet. Dit heeft als nevenvoordeel dat er ter plekke van deze wand ook staanders kunnen worden gezet, zodat het hoofdspant veel lichter kan worden. De deuropening naar de cellen is 8,25 meter breed en 8,00 meter hoog. Voor deze celdeur - die tevens buitendeur is - moesten de opdrachtgevers kiezen tussen een overheaddeur of een dubbele schuifdeur. Een 12 cm dikke schuifdeur heeft een hoge isolatiewaarde en is door rubber afdichtingsprofielen goed water- en regendicht af te sluiten. Groot nadeel is echter dat ze onderrollend zijn en dat de rails vol kunnen gaan zitten met (natte) grond. Daarnaast is een schuifdeur niet te automatiseren. Jos: “Vanwege die twee nadelen hebben de opdrachtgevers gekozen voor een grote overheaddeur per cel. Belangrijke voorwaarde was verder dat de loods duurzaam zou zijn. Daarom is de noordzijde van het dak voorzien van sedumbedekking en de zuidzijde van zonnepanelen. Een sedumdak accumuleert op zonnige dagen de warmte, waardoor de koeling minder vaak aan hoeft te gaan. Daarnaast houdt een sedumdak water vast. Het sedumdak is echter wel veel zwaarder: ongeveer 75 kg per vierkante meter.” Door dit hoge gewicht wordt een normale dakconstructie met gordingen lastig en duur.

Warmdakplaatconstructie

DLV Advies heeft gekozen voor een zogeheten warmdakplaatconstructie, die doorgaans bij platte daken wordt toegepast. Jos: "Bij een warmdakplaatconstructie zit aan de binnenzijde een dragende stalen dakplaat van spant naar spant die de functie van de gordingen overneemt. Op die stalen dakplaat komt vervolgens de isolatie en de waterkerende buitenschil. Bij deze stalen dakplaat is er de keuze tussen een (witte) binnencoating en/of geluidsisolatie. Dit is vaak alleen van belang in verwerkingsruimtes. Bij deze bewaring is gekozen voor een ‘kale’ verzinkte dakplaat."

De gebruikte platen zijn 24 meter lang en liggen op vier plekken op de spanten. Daardoor kunnen ze een grotere belasting opnemen. Als de platen met popnagels goed aan elkaar en aan de spanten bevestigd zijn, kunnen ze ook veel meer windbelasting van de gevels verdelen over de gehele staalconstructie. Daardoor volstaat een IPE550 als dakligger, ondanks de zware dakbelasting en de overspanning van 21,50 meter.

Vijverfolie

Bij deze warmdakplaatconstructie valt de keuze vaak op een goedkope minerale wolisolatie. Dit was bij deze bewaring geen optie. De dampspanning tussen een gekoelde bewaarplaats en buiten is namelijk heel groot. Een bewaarplaats moet daarom geïsoleerd worden met isolatie die weinig tot geen vocht opneemt: een harde isolatieplaat van PU. Onder het sedumdak ligt een EPDM-dakbedekking. Dat is een rubberachtig materiaal dat ook veel gebruikt wordt als vijverfolie. Een bitumeus dak had ook gekund. Maar dit gaat echter minder lang mee. Onder de zonnepanelen ligt een dik sandwichpaneel. Dit is goedkoper dan de losse isolatie met EPDM.

Dit artikel verscheen in vakblad Landbouwmechanisatie in maart 2020.

Eerder organiseerde DLV Advies een open dag bij Loverendale en Ter Linde. Lees meer de samenwerking tussen deze twee bedrijven in onze klantervaring 'Unieke samenwerking onder een dak'.