Energie besparen rendeert dagelijks, ook als de zon niet schijnt

Jurian: "Wat is je motivatie om je te verdiepen in het energieverbruik?"

Eric: "Al sinds dat ik met Anja in 1980 het melkveebedrijf heb overgenomen van haar ouders, ben ik geïnteresseerd in het monitoren van het energieverbruik van ons melkveebedrijf en onze privéwoning. Kennis die ik opdoe via vakbladen of tips via de energieleverancier heb ik de door de jaren heen toegepast om het energieverbruik terug te dringen. Wat je niet afneemt, hoef je ook niet te betalen."

Jurian: "Wat niet iedereen weet is dat voor energiebesparende investeringen subsidie en fiscaal voordeel in de vorm van energie investeringsaftrek (EIA) te krijgen is. Dit kan oplopen tot 45% van de aanschafwaarde."

Bronwaterinstallatie

Jurian: "Voor het drinkwater van het melkvee heb je in juli 2022 een nieuwe bronwaterinstallatie laten plaatsen. Een van de pluspunten is dat het regenereren (spoelen) van het filterpakket nu wordt aangestuurd op basis van het gebruik, in plaats van een standaard spoelbeurt iedere 24 uur. Een ander voordeel is dat de pompen minder stroom verbruiken per kuub water dat ze verpompen. Het energieverbruik is dankzij de nieuwe bronwaterinstallatie gehalveerd van 1.500 kWh naar 700 kWh per maand."

Eric: "Winst voor onze portemonnee en voor de koe. Een melkkoe drinkt 110 tot 120 liter water per dag om dagelijks 40 liter melk te produceren. Met de nieuwe bronwaterinstallatie kunnen we de koeien smakelijk drinkwater aanbieden. Het water wordt elektrisch opgepompt en gefilterd. Het bronwater wordt ontdaan van ijzer en mangaan. Ook worden de schadelijke gassen methaan en waterstofsulfide uit het bronwater verwijderd."

WTW-installatie

Jurian: "Al in 2008 kocht je een WTW-installatie, die je in 2019 hebt vervangen door een nieuwe uitgebreide variant zonder gasboiler, maar met elektrische verwarmingselementen in het vat. Ook zijn heatpipes op het dak geplaatst. De WTW-installatie hergebruikt de warmte van de melk die vrijkomt tijdens het koelproces. Komt de investering tegemoet aan je verwachtingen?"

Eric: "We hebben nagenoeg geen extra stroom nodig voor de warmwatervoorziening om de melkstal te reinigen. De heatpipes op het dak kunnen bij voldoende zonlicht de temperatuur van het water verder verhogen. Een temperatuurbeveiliging voorkomt dat het water gaat koken. De kilowattuurmeter registreerde in eerste instantie toch meer kWh dan verwacht. De afstellingen hebben we vervolgens laten aanpassen. Dus meten is belangrijk."

Jurian: "Mooi om te zien dat je alert bent op het energieverbruik. Dit voorbeeld laat ook zien dat een goede afstelling bijdraagt aan efficiëntie. Hoeveel liter warm water gebruiken jullie voor het reinigen van de melkstal en de melktank?"

Eric: "Voor het reinigen van de melkstal gebruiken we dagelijks 900 liter water, waarvan 450 liter warm water. Voor het reinigen van de melktank van 13.000 liter hebben we eens per drie dagen 130 liter warm water nodig. Wat verwacht je dat de WTW-installatie aan energiebesparing oplevert?"

Jurian: "Jullie besparen dagelijks 20,95 kWh, 7.646 kWh op jaarbasis. Let wel dat dit alleen de besparing betreft op basis van het verbruik van warm water. Vaak komt warmte vrij die ook nog gebruikt kan worden voor het verwarmen van de woning of als extra bron voor een warmtepomp."

Koelinstallatie melktank

Eric: "In de afgelopen drie jaar is gemiddeld 1.37 miljoen liter melk per jaar geproduceerd. De kilowattuurmeter van de koelinstallatie van de melktank heeft per maand gemiddeld 1.181 kWh geregistreerd. Het stroomverbruik per 1.000 liter melk komt op 10,3 kWh per maand. Kun je mij aangeven of het stroomverbruik marktconform is? Maatlat Duurzame Veehouderij geeft namelijk een punt voor elke kWh per 1.000 liter melk dat we onder 13 kWh per 1.000 liter melk blijven."

Jurian: "Het verbruik van 10,3 kWh per 1.000 liter melk komt overeen met het gemiddeld verbruik. Het is belangrijk om aan alle voorwaarden voor adequate koeling te voldoen. De condensor moet schoon zijn en zorg ook dat continu verse lucht kan worden aangezogen en dat deze warme lucht ook weer weg kan. Het vervangen van het koelgas van de installatie heeft vaak ook een positieve invloed op het energieverbruik. De opstelling van jullie  koelinstallatie is goed - buiten met de kop in de wind -."

Hergebruik voorkoelwater en verlichting

Eric: "Een frequentieregelaar op de melkmachine en het hergebruik van voorkoelwater als drinkwater zijn ook voorbeelden van energiebesparingsmaatregelen die wij hebben genomen. We kunnen eventueel met een andere voorkoeler zorgen dat de melk koud in de melktank komt, maar als we dat doen heeft de WTW-installatie weer minder rendement. Die kan dan minder warmte uit de melk halen."

Jurian: "Je hebt ook een deel van de stallen voorzien van LED lampen. Als je bij het andere deel de gasontladingslampen van 400 watt vervangt door LED lampen van 150 watt bespaar je bij 1.000 branduren ongeveer 250 kWh per lamp. Gerekend met een stroomtarief van € 0,15 cent is de besparing € 37,50 per lamp per jaar exclusief energiebelasting en btw."

De energierekening

Jurian: "Wat zie je terug op de energierekening van je investeringen?"

Eric: "De laatste vier jaar is het gasverbruik afgenomen van 4.000 kuub naar jaarlijks 2.000 kuub. Sinds we vorig jaar het voorhuis met de houtkachel verwarmen, zelfs naar 1.200 kuub. Het stroomverbruik is 52.000 kWh gestegen naar 60.000 kWh, omdat we zijn gaan elektrificeren. Dat is inclusief privéwoning en de beregeningsinstallatie die het ene jaar meer of minder gebruikt. In 2020 heb ik voor vijf jaar een laag energietarief vastgelegd. In 2025 moeten we minder afhankelijk zijn van de energieleverancier."

Energie opwekken

Jurian: "Naar welke mogelijkheden kijk je om energie op te wekken?"

Eric: "Zonnepanelen staan op het verlanglijstje, maar de netcapaciteit is krap waardoor we beperkt kunnen terugleveren aan het net. De energie die we opwekken kunnen we sowieso gebruiken voor ons eigen melkveebedrijf. Ook monomestvergisting heeft mijn interesse."

Jurian: "Door zelf energie op te wekken heb je kansen voor de toekomst om te verduurzamen en de energierekening te verlagen. Over stroom die niet wordt ingekocht hoeft ook geen energiebelasting en btw te worden afgedragen. Bij een stroomverbruik boven de 50.000 kWh is dit € 0,06 per kWh. Energie besparen rendeert dagelijks – als de zon schijnt, maar ook als de zon niet schijnt."

Dit artikel is overgenomen van Roya lAware Dairy Acedemy Magazine 2023