Door de gewenste energietransitie in Nederland zie je op steeds meer plekken zonnepanelen verschijnen. Plaatsing hiervan in het buitengebied wordt dan ook door sommigen gezien als dé oplossing van onze verduurzamingsuitdaging en daarmee de perfecte omschakeling naar duurzame energievormen. Toch zijn er ook tegengeluiden. Verrommeling van het landschap en verlies van kostbare landbouwgrond voor de voedselproductie; niet doen wordt dan gezegd.
De voordelen zijn ‘zonneklaar’, want door de steeds lagere aanschafprijs is het een aantrekkelijke én duurzame investering. Maar wat betekenen al die zonnepanelen voor de aantrekkelijkheid van het landschap? Argumenten voor en tegen buitelen over elkaar heen. Maar misschien kan het slimmer en ligt de waarheid, zoals zo vaak, in het midden. “Of in dit geval ligt het misschien letterlijk boven ons”, zegt Anne van Rossum, projectleider Bouw bij DLV Advies met een lach op zijn gezicht.
Inmiddels zijn de eerste ervaringen opgedaan met zogenaamde agri-PV panelen. Hierbij wordt landbouw gecombineerd met energieopwekking; speciale zonnepanelen die voldoende licht doorlaten worden namelijk boven de gewassen geplaatst. Het combineren van fruit telen én groene energie opwekken kan dus tegelijkertijd. In Babberich ligt sinds 2019 de eerste installatie met twee soorten zonnepanelen met verschillende lichtdoorlatendheid boven een zachtfruitperceel. Ook bij andere zachtfruittelers en aardbeientelers in Gelderland en Noord-Brabant zijn de eerste vierkante meters zonnepanelen boven de aanplant geplaatst.
“Belangrijk voordeel is dus dat er een dubbelfunctie ontstaat”, aldus Anneke van Uden, projectleider Energie bij DLV Advies. “De agrarische productie blijft behouden en naast de teelt van het zachtfruit en aardbeien wordt nu ook groene energie opgewekt. Een bedrijf met zonnepanelen laat zien dat het van duurzaamheid een speerpunt heeft gemaakt en het zal daarom ook voordelen hebben in de markt.” Anne van Rossum vult haar aan: “Daarnaast vervangt de overkapping met zonnepanelen ook de bescherming met folie dat normaal boven veel kleinfruitgewassen wordt geplaatst, dit om het te beschermen tegen de verschillende weerinvloeden waardoor onder andere schimmelvorming veel minder kans krijgt.” Bovendien heeft deze vervanging met zonnepanelen meerdere voordelen ten opzichte van het werken met de traditionele beschermingsmiddelen. Anne van Rossum zegt hierover: “De temperatuur blijft tijdens extreme hitte en sterke zoninstraling (zonnebrand) in de zomer en tijdens sterke zonuitstraling in het voorjaar (nachtvorst) stabieler onder de zonnepanelen dan onder de traditionele plastic regenkappen. Maar dat niet alleen, naast een betere vruchtkwaliteit levert overkappen met zonnepanelen ook nog een aanzienlijke arbeidsbesparing op. Een bescherming met zonnepanelen op een stellage is namelijk veel robuuster en veel beter bestand tegen hagel en storm dan folie én heeft een veel langere levensduur. Folie dient, nog los van eventuele schades, om de paar jaar te worden vervangen terwijl een frame met zonnepanelen veel langer meegaat.”
De constructies die inmiddels zijn geplaatst, van proefopstellingen tot serieuze oppervlaktes, zijn tot op heden voornamelijk in de vorm van een ‘dakhuurconstructie’ gerealiseerd. Tot nu toe kiezen de fruittelers die hiermee gestart zijn er voor om de gehele realisatie over te laten aan de leverancier van de zonnepanelen. De panelen worden gelegd door de leverancier, blijven ook eigendom van de leverancier en de stroomopbrengst en SDE-subsidie zijn (grotendeels) voor deze leverancier. “Maar of dat voor elke kleinfruitteler ook de beste oplossing is, is de vraag en daar dient dan ook gedegen onderzoek naar gedaan te worden” besluit Anne van Rossum. Een fruitteler moet onderzoeken wat voor hem een interessante businesscase is. Uiteraard is dit onder andere afhankelijk van afspraken over de eigendom van de panelen en het gebruik van de energie.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of wilt u weten of dit voor u interessant is, neem dan vrijblijvend contact op met Anne van Rossum of Anneke van Uden. Graag helpen zij om het antwoord op deze vraag helder te krijgen.
Zowel veehouders als de overheid beschouwen monomestvergisting als een interessante optie voor de toekomstgerichte veehouderij. Het reduceert de bedrijfsemissies,...
Lees verderIn het Friese dorp Jelsum runt Jan-Dirk Ubbels samen met zijn familie een melkveebedrijf met 150 tot 170 koeien. Naast melkproductie besloot hij zich al...
Lees verder