In de drie noordelijke provincies loopt het project ‘Precisie met techniek in graslandmanagement’ (2019 - 2022). Middels een scoreblad, de Louis Bolk Techniek en gesprekken met de grondeigenaren zijn de percelen bij aanvang van het project in kaart gebracht. Aanvullend is de bodem gescand met een Veris scanner en verzamelde een EBEE drone gegevens over de biomassa en de groei van het gewas. Alle data, inclusief locatiegegevens, zijn met behulp van taakkaartsoftware gecombineerd en omgezet naar taakkaarten. De bemesters ‘lezen’ de taakkaart met daarop plaatsspecifieke mestdoseringen op basis van stikstof. Alle in te zetten apparatuur werkt met GPS/GIS in combinatie met NIR-sensoren en sectieafsluitingen, zodat meststoffen zeer nauwkeurig gedoseerd in de bodem komen. Voor alle hectaren in het project wordt op basis van (tussentijdse) metingen voor het eerste, tweede en derde groeiseizoen een compleet bewerkings- en bemestingsplan gemaakt.

Momenteel is de hoeveelheid beschikbare data nog een bottleneck in de precisielandbouw.

Binnen het project is daarom veel aandacht voor het vergroten van de betrouwbaarheid van datagebruik. Afwijkingen in ijklijnen en bijvoorbeeld de interpretatie van de bodemscangegevens langs optische bodemkleurschema’s kunnen nog mogelijke fouten in bemesting aangeven. Als de data gerelateerd is aan meer monsters, dan vergroot dat de betrouwbaarheid van de taakkaarten. Een grotere betrouwbaarheid leidt tot een hogere nauwkeurigheid in bemesting.

Eindresultaat Precisie met Techniek in graslandmanagement

Binnen het project “Precisie met Techniek in graslandmanagement” zijn op 9 melkveehouderijbedrijven innovatieve technieken toegepast op verdeeld over de drie noordelijke provincies. Tezamen met vier loonbedrijven en een bedrijf gespecialiseerd in drone-vluchten, is niet alleen gewerkt aan het in kaart brengen van landbouwbodems maar ook aan de betrouwbaarheid en interpretatie van apparatuur en data uit die apparatuur. Technische hulpmiddelen zijn onmisbaar geworden in de hedendaagse landbouw. Door voortdurende ontwikkeling van systemen kunnen we snel data verkrijgen en deze omzetten naar managementmaatregelen. Drones maken het mogelijk vanaf grote hoogte data te verwerken. In ons project is de drone samen met de bodemscan en NIR-systematiek in de praktijk onderzocht.

Door de koppeling van datagestuurd management aan de fysieke toestand van een perceel, is een goed beeld gekregen van de (huidige) mogelijkheden van technische hulpmiddelen in graslandmanagement. De inzet van technieken die precisielandbouw bevorderen vergen inzet van (extra) loonwerk. De soilmapping dient te geschieden in een periode dat de bodem voldoende draagkracht heeft. Voor het vliegen met drones geldt dat het inzetten van de drone een goed beeld geeft op het moment van vliegen mits het gewas redelijk droog is. Veel vocht op het blad reflecteert dermate dat een goede ds- /massa-inschatting vertroebeld wordt. Via satellieten kan er ook gewerkt worden met opnames van het eigen perceel, wellicht voor het gehele areaal een financieel minder zware opgave daar het vliegen met drones toch wel weer extra kosten met zich meebrengt.

Het toedienen van mest met NIR zal nog meer verfijnd moeten worden. Bemesten op basis van N lijkt redelijk betrouwbaar, op basis van fosfaat worden de foutmarges te groot. De verdeling van N op basis van mestonderzoek, bodembiologie en vochtvoorziening is een kans voor vervolgstudie. Door betere afstemming van bemesting, portionering en aandacht voor de bodembiologie lijkt er via precisielandbouw winst te behalen op perceelemissies, kunstmestreductie en kwaliteit gras. De te volgen bemestingsstrategie is erg onderhevig aan de situatie van de percelen, grote variaties in organische stof, vochtproblemen, structuurproblemen, zuurgraad, grasklaver/kruiden hebben allen invloed.

Voor de veehouder is het verkrijgen van data voor het management cruciaal, de interpretatie van de data zorgen dat de boer meer op feiten dan op gevoel af kan gaan bij het nemen van beslissingen inzake graslandmanagement. Voor het totaalbeeld is een goede inplanning van de techniek een voorwaarde: wanneer en hoe vaak laat ik mijn bodem scannen. Zegt dit ook iets over de bodembiologie en zo ja wat is dan de te volgen strategie? Voor de veehouder zijn data dus cruciaal. Bij de vertaling naar het management is het laten bijstaan door een deskundige belangrijk!

Voor vervolgonderzoek is het belangrijk de balans tussen de fysieke bodemgesteldheid, de chemische inputvraag en de bodembiologie verder te onderzoeken. Door natuurlijke processen te stimuleren, een goede portionering van drijfmest en eventueel kunstmest, de inzet van klavers en andere kruiden kan de veehouder “sturen” op een ander graslandmanagement. Drone-en satellietbeelden + soilmapping kunnen ondersteunend werken. Het onderzoek wordt daarmee meer toegespitst op het bodemleven. Hoe krijg ik op mijn bedrijf de bodembiologie meer onder controle en hoe kan ik met minder kunstmest toch gezond gras in afdoende hoeveelheid van mijn percelen halen? Daarbij zou wellicht uitbreiding van sensoring op diverse parameters belangrijk kunnen zijn. Nu wordt via soilmapping de pH, de geleidbaarheid en het organische stofcomplex (deels) in kaart gebracht. Meer verdieping naar de bodembiologie maakt een toename aan biodiversiteit en natuurinclusiviteit mogelijk.

Het project ‘Precisie met techniek in graslandmanagement’ wordt mede mogelijk gemaakt door subsdies van de provincies Drenthe, Groningen en Friesland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (POP3).

 

 

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Tom Ploeger of Sytze Waltje (zie onder).

Van drie deelnemende melkveehouders binnen het project, waaronder een biologische melkveehouder, zijn ‘standaard’ data van geselecteerde graslandpercelen voor precisiebemesting bekend. De melkveehouders werken elk nauw samen met een ‘eigen’ loonwerker. De bedrijven liggen op verschillende gronden en er is inzicht in onder meer het opbrengend vermogen, historie en de resultaten van eerder genomen bodemmonsters per perceel. Aanvullend is de Louis Bolk Techniek ingezet en heeft een bodemscanner onder andere het organisch stofgehalte, de bodemhoogte en pH in beeld gebracht. Tijdens het groeiseizoen werd het gewas meerdere malen gemonitord met een drone, uitgerust met speciale camera’s en gps, en werd de bodemvochtbaarheidsgraad gemeten. Deze informatie was de basis voor maatwerkbemesting gedurende het groeiseizoen. Doordat er vooraf en na ieder groeiseizoen opnieuw metingen zijn gedaan, zijn er vergelijkingen in de tijd mogelijk ten aanzien van bodemleven, beworteling, bodemverdichting, bodemstructuur, vlekken, pH, organisch stofgehalte en geleidbaarheid van de bodem. Dezelfde metingen werden ook uitgevoerd op referentiepercelen zodat ook de gegevens van de ‘gangbare’ situatie bekend zijn. Natuurlijk is er ook gekeken naar de gewaskwaliteit en de opbrengst van de percelen om te zien hoe de benutting van de mest is geweest. De resultaten uit de metingen kunnen vertaald worden naar de effecten van het waterbergend en waterdoorlatend vermogen van de bodem.

Dit project is mogelijk door subsdies van de provincies Flevoland, Overijssel en Gelderland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (POP3).

 

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Tom Ploeger of Sytze Waltje (zie onder).