Gevolgen stikstofmaatregelen op rantsoen en mest

“Het voorstel van het Landbouwcollectief bestond uit drie pijlers: verlagen van eiwit in rantsoen, meer uren beweiden en water toevoegen aan mest. Deze drie punten zien we nu terugkomen in de brief van minister Schouten”, aldus Bink.

Ruw eiwit in rantsoen verlagen

Er wordt een maximum aan ruw eiwit in het rantsoen vastgesteld. Het maximum is nog niet bekend gemaakt, maar de regeling treedt naar verwachting per 1 september in werking. “Goed kijken naar de hoeveelheid ruw eiwit in het rantsoen van de koe heeft voordelen”, begint Bink. “Een overschot aan eiwit is namelijk slecht voor de nieren van de koe. Door teveel eiwit te voeren maak je ook nog eens onnodige kosten. Het voeren van een geschikte hoeveelheid eiwit is gunstig voor de mestboekhouding. Een koe heeft 15% eiwit nodig per kilogram droge stof. Te weinig eiwit kan een gevolg hebben op de melkgift, veel aandacht voor de juiste verhoudingen in rantsoen is dus van belang.”

Borgen van deze regeling is de uitdaging

Bink vindt echter het borgen van de nieuwe wetgeving nog een uitdaging: “In hoeverre betekent dit dat de voerleverancier zijn assortiment aan moet passen? Dat blijft nog onduidelijk. Daarnaast zijn melkveehouders altijd al in gesprek met voerleveranciers over de juiste samenstelling van het mengvoer. Er wordt al veel aandacht besteed aan de juiste hoeveelheid voedingstoffen in het voer. Om dit nog beter te kunnen doen zijn volgens Bink kengetallen sneller nodig. Het mooiste zou zijn als een boer iedere dag het ureum van zijn melk zou kunnen aflezen. Dit is een mooie graadmeter om de kwaliteit van het rantsoen te bepalen.” Daarnaast pleit Bink voor een basis rantsoen, waarmee het mogelijk is om dagelijks de voersamenstelling flexibel aan te passen.

Meer weidegang

Ook meer beweiden moet leiden tot minder uitstoot van stikstof. “Beweiden biedt veel kansen voor de melkveehouder”, stelt Bink. “Vers gras bevat veel eiwit, waardoor je minder hoeft bij te voeren. Er zijn geen kosten voor bewerking en conservering, omdat de koeien zelf grazen en de wei bemesten. Met het oog op de nieuwe maatstaven in de zuivelindustrie kent beweiden nog meer financiële voordelen.” Voor beweiden moet de kavel wel geschikt zijn. De kavel moet groot genoeg, iedere dag begaanbaar en makkelijk bereikbaar zijn. Bink: “Wanneer je start met beweiden is een goed beweidingssysteem erg belangrijk.” Beweiden heeft ook veel invloed op de hoeveelheid eiwit in rantsoen. Extra aandacht van de melkveehouder is hierbij gevraagd, omdat de hoeveelheid eiwit in gras verschilt door weersomstandigheden. “Na een week regen zit er nog meer eiwit in het verse gras”, stelt Bink.

Mest verdunnen met oppervlaktewater

Ook de derde maatregel om mest de verdunnen met oppervlaktewater zorgt ervoor dat de emissie wordt verminderd. De ammoniakvorming bij het uitrijden van de mest wordt lager en daarmee komt er meer stikstof beschikbaar voor de plant. De benutting gaat dus omhoog. Logistiek gezien kleven er nadelen aan het vervoeren van meer water, maar wanneer een machine met sleepslang gebruikt wordt, zijn er volgens Bink voordelen. “De machine stroomt beter door, wat zorgt voor meer capaciteit. Met een sleepslang is er geen logistiek probleem.”

Kunstmest van dierlijke mest

In totaal komt er 47 miljoen euro beschikbaar voor innovaties om kunstmest te maken van dierlijke mest. DLV Advies heeft al jarenlange ervaring met het ontwikkelen van kunstmestvervangers. Zo werd Groen Fosfaat ontwikkeld gezamenlijk met Memon. Groen Fosfaat is een all-in-one fosfaatmeststof uit dierlijke mest.

Ook door mestraffinage met behulp van een meststripper kan bemesting gerichter worden ingezet. Door de stikstof uit drijfmest of digestaat te strippen, wordt het ammoniakdeel uit de mest gehaald en is er minder emissie en uitspoeling.

Subsidie brongerichte maatregelen

Binnenkort wordt de openstelling van de Subsidieregeling brongerichte verduurzaming verwacht. “De focus ligt op innovaties in nieuwe, emissiearme staltechnieken en –aanpassingen. Een aanpak waarin ammoniakemissie bij de bron voorkomen wordt, hebben hierbij de voorkeur”, zegt Tom Ploeger, projectaccountmanager bij DLV Advies. De regeling is zowel bedoeld voor bedrijven die zich richten op de ontwikkeling van brongerichte staltechnieken, als voor agrariërs die willen investeren in een schoner stalsysteem. DLV Advies heeft de afgelopen jaren in verschillende projecten ervaring opgedaan met emissie beperkende maatregelen in stallen, bijvoorbeeld een koelsysteem in stalvloeren  en aanpassingen in de vloer voor schonere vloeren.