Nieuwsarchief
Beweegbare vloer verlaagt biggenuitval
Biggensterfte is maatschappelijk, economisch en ook vanwege werkplezier in de stal ongewenst. Met vitale biggen, een goed klimaat voor zeug en biggen en veel aandacht tijdens en na het geboorteproces is dat uitvalspercentage te verlagen. Van de biggenuitval in de eerste week na de geboorte is 40 tot 50% het gevolg van doodliggen. Daarop is vooral de stalinrichting van invloed. Het percentage doodliggers is met zo’n 80% te verlagen met een extra investering in een beweegbare vloer.
Een beweegbare vloer waarbij het liggedeelte van de zeug omhoog gaat als de zeug gaat staan, voorkomt dat er biggen onder de zeug komen als de zeug weer gaat liggen. Hiermee kan 80% tot 85% van de biggen gered worden, wat neerkomt op zeven biggen per kraamhok per jaar.
Ontwikkeling in beweegbare vloeren
De ontwikkeling in beweegbare vloeren heeft de laatste 20 jaar niet stil gestaan. In de eerste versies van de balanshokken gingen de biggen op en neer. Die opzet heeft twee nadelen. Bij een storing met de persluchtvoorziening gaan de biggen omlaag en kunnen ze niet meer bij de spenen van de zeug om te drinken. Daarnaast heeft heffen van de biggen bouwtechnisch consequenties. De constructie van de opbouw op de vloer moet dan precies aansluiten aan de maat van het kraamhok. Afwijkingen in de maatvoering geeft dan grote uitdagingen bij de installatie van zo’n beweegbare vloer die de biggen oplift.
Bij de huidige beweegbare vloeren gaat alleen het vloergedeelte waar de zeug ligt ongeveer 25 centimeter omhoog. Als de zeug gaat staan, duwt ze een schakelaar omhoog waardoor de vloer door middel van luchtcilinders omhoog gaat. Gaat de zeug liggen dan is de schakelaar weer vrij en zakt de zeug zodat de biggen weer kunnen drinken. Als de luchtdruk dan door storing wegvalt, zakt het eiland van de zeug naar beneden of gaat het liggedeelte van de zeug niet meer omhoog. De biggen kunnen dan in elk geval drinken bij de zeug, de vloer functioneert dus bij een storing als een standaard vloer. Het doodliggen van de pasgeboren biggen wordt voorkomen doordat de biggen niet op de verhoging kunnen klimmen waarop de zeug staat. De ruimte onder de zeug is dan biggenvrij als ze gaat liggen.
Hoe meer biggen hoe interessanter
Hoe meer potentiële biggen er zijn die doodgelegen kunnen worden, hoe hoger het rendement van de beweegbare vloer. “Er komen steeds meer biggen per zeug, de kraamhokken worden hierdoor voller waardoor ook de kans op uitval door doodliggen groter is”, vertelt Jan Pijnenburg adviseur Mest & Mineralen bij DLV Advies. Hij geeft aan dat in een groter kraamhok de biggen meer verdeeld over het hok kunnen liggen en hierdoor minder kans hebben om onder de zeug te komen.
De combinatie van een beweegbare vloer en een groter kraamhok is ook een optie, maar wel een prijzige. Jan raamt de extra investering daarvan op zo’n € 700 per kraamzeug. Hiervan is grofweg € 300 tot € 400 voor een beweegbare vloer en nog eens € 300 voor een extra vierkante meter kraamhok. “Met het huidige verdienmodel is dat financieel gezien niet verstandig”, aldus Jan. “Ga je nog een stap verder, zoals vrijloopkraamhokken, dan is de hogere investering alleen verantwoord in een concept waarbij een plus op de prijs gegeven kan worden.”
Een vrijloopkraamhok geeft wel meer ruimte aan de zeug en biggen, maar het voorkomen van uitval is daarin nog wel een uitdaging. ”De grotere bedrijven met meer dan 1.000 zeugen op meerdere locaties kiezen vooral voor simpele, bewezen systemen die eenvoudig te bedienen zijn en weinig onderhoud vergen”, vervolgt Jan. Hij ziet dat een beweegbare vloer in een traditionele kraamstal vooral een economische afweging is.
Arno Steenbergen van stalinrichter Nijenkamp bevestigt dat en geeft aan dat ongeveer een derde van de zeugenhouders kiest voor vrijloopkraamstallen, een derde voor een traditionele kraamstal en een derde voor traditionele kraamhokken met beweegbare vloeren. “Een kraamopfokhok met beweegbare vloer vinden ondernemers een te hoge investering, maar naar een combinatie met vrijloopkraamhokken en balansvloeren is wel steeds meer vraag”, aldus Arno.
Uitkomst
Nederlandse zeugenhouders hebben bij nieuw- en verbouw een enorme keuze in kraamstallen: traditioneel, vrijloop of een kraamopfokhok, allen met of zonder beweegbare vloer. Ongeveer een derde tot de helft van de zeugenhouders die nu investeren, kiest voor een traditionele kraamstal met een beweegbare vloer in de kraamstal. Juist in een vrijloopkraamstal waar het risico op uitval met 2 tot 3% kan oplopen kan een dergelijk systeem uitkomst bieden. Daarnaast levert een beweegbare vloer ook arbeidsbesparing op. Dat geldt als extra argument op bedrijven met wisselend personeel dat tijdens het werpen en de dagen daarna ingezet wordt. Na een of twee weken is de uitval door doodliggen incidenteel en kan de beweegbare vloer uitgezet worden.
Dit artikel is in aangepaste vorm overgenomen van Boerderij.nl