De verwachting is dat die nog verder zakt, misschien wel richting de 31 cent. De gemiddelde prijs voor geheel 2020 komt dan op 33 cent. Op jaarbasis betekent 33 cent bij een miljoen kilogram melk dat er, een bedrag ter grootte van een modaal inkomen, minder opbrengsten zijn in vergelijking met de langjarige liquiditeitsprognoses.

De meeste melkveebedrijven waren begin dit jaar financieel aan het herstellen van de twee achter ons liggende jaren. Door de droogte is er een enorme hoeveelheid ruwvoer uit de stabiele voorraden aangesproken. In 2018 was er 25-30% minder ruwvoeropbrengst, in 2019 in enkele regio’s een nog grotere opbrengstderving. In eerste instantie voel je het opmaken van voorraden niet direct in de portemonnee, de liquiditeitstik krijg je een jaar later omdat er dan alsnog extra ruwvoer aangekocht moet worden. Dat werd gevoeld in 2019: een bovengemiddeld jaar qua melkprijs met goedkoper krachtvoer, maar toch niet een mooi oplopende rekening courant vanwege de aankoop van ruwvoer.

Liquiditeitstekort

2020 zou het eigenlijk beter moeten doen. Een goede melkprijs en hopen op voldoende neerslag in het groeiseizoen. We weten inmiddels al dat de wereld er anders uit ziet.

3 cent onder de langjarige begrotingsprijs betekent kort door de bocht ook een liquiditeitstekort. Na goede jaren waarin er ook voldoende vervangingsinvesteringen zijn gedaan, is een tijdelijke dip in de melkprijs wel op te vangen. De schudder en de hark worden een jaar later vervangen. Maar deze dip heeft een groter effect, want 2018 en 2019 gaven ondanks de goede melkprijs juist geen liquiditeitsruimte vanwege het ruwvoertekort.

Uitstel aflossing en rente

Banken bieden nu liquiditeitsruimte, aflossing en soms ook de rente kunnen vooralsnog 3 tot 6 maanden worden uitgesteld. Bij een miljoen kilogram melk, met een financiering van € 1,5 miljoen euro, betekent een half jaar niet aflossen in de praktijk dat er € 37.500 euro extra liquiditeit beschikbaar is. De looptijd van de gehele financiering wordt weliswaar een half jaar langer, maar in de praktijk zou dit voldoende moeten zijn om het liquiditeitstekort door de lagere melkprijs op te vangen.

Grote creativiteit 

Voor ieder bedrijf is de situatie anders. Ieder bedrijf heeft zijn unieke zaken en ieder bedrijf heeft ook zijn unieke ondernemer. Dat maakt dat er een grote creativiteit is in de sector om problemen op te lossen. Scherp boeren en ondernemerschap tonen blijft een randvoorwaarde.

Volgende uitdaging: stikstofdossier

Door het meedenken van de banken, ontstaat er ruimte om met een melkprijs van 33 cent ook dit jaar door te komen. Hopelijk hebben we een goed ruwvoer jaar en wordt in 2021 de weg naar prijsherstel gevonden. Stilzitten zal zeker niet gaan, het politieke stikstofdossier geeft de volgende uitdaging.

Deze blog van Herrold Lammertink is verschenen in Boerderij op 13 mei 2020.