Nieuwsarchief
Blog: Fosfaatnorm overschat fosfaatproductie
Als je de CBS-cijfers en de daadwerkelijke forfaitaire fosfaatproductienormen van 2012 tot 2018 analyseert, blijkt dat het CBS gemiddeld over die periode een 3% lagere gerealiseerde fosfaatproductie becijferd dan wat op basis van de forfaitaire normen te verwachten is. In 2018 is de afwijking zelfs 6%, dus 6% minder fosfaatproductie dan de forfaitaire norm.
Ruim 6 miljoen onder melkveeplafond
De totale fosfaatproductie van de melkveehouderij in 2018 kwam volgens het CBS neer op 78,8 miljoen kilo. Die zit daarmee ruim 6 miljoen kilogram onder het melkveefosfaatplafond van 84,9 miljoen kilogram.
Het aantal melkkoeien is in 2018 verder gedaald. 2017 telde 1.665.000 melkkoeien, in 2018 waren het er 1.622.000. Het CBS schat het aantal melkkoeien in 2019 op 1.589.000 stuks, weer 2% minder. In de eerste maanden van 2019 zijn de melkontvangsten rond de 2% afgenomen. Dat bevestigd het beeld van minder koeien, waarbij eigenlijk ook de productiestijging per koe niet extreem is. Het CBS schat ook in dat het aantal stuks jongvee is afgenomen met ruim 100.000 stuks. In totaal zou de totale fosfaatproductie in 2019 dan uitkomen op 76,6 miljoen kilogram als de afwijking ten opzichte van de forfaitaire normen opnieuw 6% is. Dat is 8,3 miljoen kilogram onder het plafond.
Fosfaatproductie overschat
Om het forfaitaire systeem dichter bij de werkelijke fosfaatexcretie te krijgen is een aanpassing van de forfaits terecht. In praktijk zijn de voorgestelde nieuwe normen bij een gemiddelde landelijke melkproductie (8.850 kg melk per koe) krap 1% verlaagd (van 42,7 naar 42,4). Dit is een hele voorzichtige aanpassing.
De gemiddelde afwijking in de afgelopen 6 jaar bleek ruim 3% te zijn: 42,7 had dus minimaal 41,4 kunnen zijn. En zelfs dan wordt de fosfaatproductie nog overschat.
In 2019 blijven we naar verwachting opnieuw tussen de 6 en 8 miljoen kilogram fosfaatproductie (dus 140.000 melkkoeien), onder het fosfaatplafond. Ik verwacht dat deze “buffer” niet direct terugkomt naar de sector. Enerzijds leek juist het stikstofplafond een probleem te geven, anderzijds lopen er nog procedures waarbij niet toegekende fosfaatrechten de inzet zijn.
Procedures fosfaatrechten afwikkelen
Het is zaak om nog lopende discussies en procedures met betrekking tot de fosfaatrechten zo snel mogelijk af te wikkelen. Dan zijn er geen redenen meer om te “bufferen” en dan kan ook die 20% korting eraf wanneer fosfaatrechten overgedragen worden. De gedwongen stoppers die nu fosfaatrechten aanbieden om een andere toekomst te kunnen opzetten, worden dubbel geraakt. De reden van staken is meestal het tekort aan fosfaatrechten in de oorspronkelijke beschikking en het daardoor niet op het gewenste aantal kunnen komen van de veestapel.
Als je wil dat de sector aantrekkelijk blijft voor ondernemers en hun opvolgers, dan moet daarvoor een stabiel perspectief geboden worden. Een volatielere melkprijs en druk op de marge geeft al uitdaging genoeg.
Deze blog van Herrold Lammertink is verschenen op Boerderij.nl.
Lees meer in ons dossier over fosfaatrechten.