Het klinkt simpel en het voelt alsof we het al jaren doen. Samenwerken is een randvoorwaarde om kringlopen sluitend te krijgen. De melkveehouder laten melken, de akkerbouwer gewassen laten telen, de opfokker jongvee laten grootbrengen. Dit gaat werken wanneer er een win-winsituatie is voor de samenwerkende partijen. Er moet vertrouwen zijn in de andere partij en je moet elkaar het succes gunnen. Doordat je de verschillende werkzaamheden in een samenwerking als het ware verdeelt over meerdere “specialisten”, en die juist dat doen waar ze goed in zijn, zal ook de kwaliteit van het werk toenemen. Kringlopen worden daarmee ook efficiënter, denk aan een samenwerking tussen een melkveehouder en jongveeopfokker die beiden bijvoorbeeld de eerste twee grassnedes naar het melkveebedrijf brengen.

Kunstmestvervangers in aantocht

Binnen de agrarische sectoren lukt dit aardig. De grote mineralenverliezen worden veroorzaakt door de input van producten van buiten de sector. Kunstmest is er daar één van. Jan Huitema heeft dit opgemerkt en aanhangig gemaakt in Brussel. Hij verwacht dat we in 2020 groen licht krijgen van de Europese Commissie om daadwerkelijk met de kunstmestvervangers aan de gang te kunnen gaan. Hopelijk pakt de Nederlandse overheid snel door en komt ze niet met remmende aanvullende wetgeving, zodat er op zowel bedrijfsniveau als regionaal niveau een nog betere samenwerking vormgegeven kan worden. Hierbij moet organische mest de belangrijkste grondstof worden voor de kunstmestvervangers. De input van buiten de sector wordt daarmee beperkt en daarmee behalen we milieuwinst.

Samenwerken is momenteel ook een oplossing binnen de sector voor bedrijven die niet verder kunnen ontwikkelen en op korte of middellange termijn willen stoppen. Hierbij denk je niet direct aan het behalen van milieuwinst, maar natuurlijk veel eerder aan hoe en wat er allemaal komt kijken bij het stoppen van het bedrijf. Hoe worden de schulden afgebouwd, hoe kan het stakingstraject fiscaal geoptimaliseerd worden en hoe ziet de financiële toekomst eruit nadat daadwerkelijk alles afgerond is.

Overdracht met lage financieringsdruk

Waar jonge ondernemers verder gaan en waar anderen stoppen, biedt juist samenwerken een kans om dit op een slimme manier aan te pakken voor meerdere partijen. Gebouwen op de stoppende locatie kunnen nog een tijd gebruikt worden, bestaande vergunningen worden benut, de financiële overdracht van fosfaatrechten gaat lopen over een langere periode, werkzaamheden worden verdeeld en inzet van machines en arbeid geoptimaliseerd. Het resultaat is dat een overdracht met veel minder financieringsdruk vormgegeven wordt en dat er fiscaal maximaal geoptimaliseerd wordt. Dit is dus een win-win voor beide partijen en daarmee ook voor de sector.

Deze blog van Herrold Lammertink verscheen op 10 maart 2020 in vakblad Boerderij.