Stef geeft aan dat CO2-uitstoot in de melkveehouderij ontstaat door verschillende processen. “Belangrijke bronnen zijn de spijsvertering van vee, waarbij methaan wordt geproduceerd en de productie en aankoop van voer. Energieverbruik op het bedrijf, zoals diesel, gas en elektriciteit, en het gebruik van kunstmest dragen ook bij aan de uitstoot. De aankoop van vee en strooisel, inclusief transport en productie, speelt eveneens een rol.”

Voersamenstelling

Een belangrijk aspect in de aanpak van CO2-reductie is het optimaliseren van de voersamenstelling. Voer met een hoog VEM-gehalte (Voeder Eenheid Melk) leidt bijvoorbeeld tot een betere voerbenutting en minder methaanemissie per kilogram melk. Een rantsoen met meer mais en een hoog zetmeelgehalte kan eveneens bijdragen aan een lagere CO2-emissie. “Zorg ervoor dat de NDF gehalten van de graskuilen laag blijven. Gemiddeld 400-450 NDF is perfect. Elke 100 gram extra NDF in de graskuil resulteert in 81 gram meer CO2-equivalent per kilogram droge stof”, aldus Stef.

Sturen op kengetallen

De KringloopWijzer biedt boeren een gedetailleerd inzicht in hun bedrijfsvoering en de bijbehorende CO2-uitstoot. Door de juiste data in te voeren, kunnen ze sturen op diverse kengetallen die bijdragen aan zowel milieuvriendelijke als financieel verantwoorde verbeteringen.

Voerefficiëntie

Voerefficiëntie is een van de belangrijke kengetallen. Bedrijven variëren hierin van 0,8 tot 1,4 en factoren zoals melkproductie per koe en het aantal jongvee per koe spelen hierbij een rol. “Een hogere voerefficiëntie betekent vaak een lagere methaanuitstoot”, benadrukt de adviseur. Daarnaast kunnen voeradditieven zoals Bovaer methaanuitstoot met 20-30% reduceren, terwijl Silvair een reductie van 9% biedt.

Praktische verbeteringen voor CO2-reductie

Om praktische stappen te zetten naar CO2-reductie en betere financiële resultaten zijn diverse maatregelen mogelijk. “Optimaliseer de ruwvoerwinning door te streven naar goed verteerbare kuilen met een hoog VEM-gehalte en laag NDF-gehalte”, adviseert Stef. . “Dit kan bereikt worden door in het voorjaar op tijd te maaien en na de 1^e snede om de 4 weken te maaien. Hierdoor kan het NDF-niveau laag blijven. Jongere maaisnedes hebben meer blad dan stengel. Zorg er dan wel voor dat je boven de 40% droge stof zit.” Het verlagen van het vervangingspercentage van koeien is een andere effectieve maatregel. Minder jongvee betekent immers een lagere uitstoot.

Verder is het selecteren van voer en bijproducten met een lagere CO2-footprint cruciaal. “Gebruik minder en efficiëntere kunstmest zoals vloeibare kunstmest met ureaseremmers om de uitstoot te reduceren”, voegt Stef toe. Vloeibare kustmest heeft een lagere carbon foodprint, omdat hier minder verwerking voor nodig is dan bij korrelkunstmest. Het verhogen van de voerefficiëntie door de samenstelling van het rantsoen te optimaliseren met meer zetmeelrijke voeders zoals maiskuilen, draagt eveneens bij aan CO2-reductie. Ook krachtvoer vervangen door bijproducten in het rantsoen heeft een positief effect op de CO2, omdat de CO2 die vrijkomt bij de verwerking bij de fabrikant ingerekend wordt. 

Met de KringloopWijzer als instrument kunnen boeren een gedetailleerd overzicht krijgen van waar verbeteringen mogelijk zijn om de CO2-uitstoot te verminderen. Door gerichte aanpassingen in voer, energiegebruik en managementpraktijken kunnen significante CO2-reducties worden gerealiseerd. Dit is niet alleen goed voor het milieu, het verbetert ook de financiële prestaties van het melkveebedrijf.

Mede mogelijk gemaakt door

Het project ‘Klimaat bewust boeren'’ is mede mogelijk door steun van de provincie Noord-Brabant, ZLTO en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland. Via studiegroepen, workshops en bezoeken aan demobedrijven worden verschillende thema's aangeboden die vrijwel allemaal een directe relatie hebben met kringlooplandbouw, het beter aansluiten van kringlopen en het reduceren van emissies. Het overgrote deel van de thema's zijn direct gerelateerd aan behoud van en versterking van biodiversiteit en de omgevingskwaliteit.