Eind 2012 hebben 1.000 tot 1.500 vaak kleinere varkensbedrijven besloten niet meer te investeren in stalaanpassingen om ammoniak te reduceren. Met maatregelen in de stoppersregeling zouden ze tot uiterlijk 1 januari 2020 vooruit kunnen. "Wil zo'n deelnemer aan de stoppersregeling toch nog doorgaan na 1 januari 2020, dan ontkomt hij bijna niet aan investeren in een luchtwasser. Zo'n installatie vergt serieuze investeringen. Bovendien moet hij verder vooruitkijken en vanuit een totaalplan de afwegingen maken", zegt Erwin van Kessel, manager bouw bij DLV Advies.

Marktveranderingen varkensrechten

Door de deadline van de stoppersregeling vallen wat kleine eenheden met vooral vleesvarkens weg. De verwachtingen in het veld zijn dat dit enige dynamiek gaat opleveren. Varkensrechten zullen toch benut worden door blijvers. Omdat bouwen voor vleesvarkens minder rendement oplevert dan investeren in biggenproductie, is de verwachting dat rechten naar de zeugenhouderij zullen gaan.
Ook is er een verwachte tendens in de markt richting het aanschaffen van varkensrechten. Menig gegroeid varkensbedrijf maakt gebruik van geleasede rechten. Veel banken willen zekerheid en adviseren hun klanten de laatste tijd rechten aan te schaffen.

Besluit staat vast

De deelnemers aan de stoppersregeling erbij houden lijkt een onbegonnen zaak. Gebrek aan toekomstig rendement speelt namelijk ook bij varkensbedrijven die net boven de categorie 'kleintjes' zitten. Schattingen uit het veld geven aan dat ongeveer 10 % heeft aangegeven door te willen gaan.
De meeste varkenshouders hebben hun besluit genomen en komen niet meer in beweging. Dat kan zijn vanwege de leeftijd, het ontbreken van een opvolger, gebrek aan rendement of het niet krijgen van financiering.

Handhaven stoppers

1 januari 2020 wordt sowieso een belangrijk moment. Van Kessel verwacht dat gemeenten dan meteen een ronde gaan maken langs alle stoppers. "Ze gaan direct handhavend optreden, omdat stoppers zeven jaar de tijd hebben gehad om hun zaken goed te regelen. En die procedures kosten tijd. Houd zelf de regie, want anders wordt u door overheden gestuurd."

Eerste gemeenten met beleid handhaving

De eerste voorbeelden van gemeenten die beleid aankondigen om actief vergunningen in te gaan trekken zijn inmiddels bekend. Als er tegen 2020 geen of maar voor een deel gebruik is gemaakt van omgevingsvergunningen, kan het zijn dat de gemeente de vergunning intrekt. De gemeente toetst de bouw aan de nieuwe eisen die op dat moment gelden. Van Kessel adviseert daarom acties zo snel mogelijk in gang te zetten, zodat ondernemers vanaf 2020 voldoen aan de regels.

Dit artikel verscheen op 3 november in Nieuwe Oogst.

Stappenplan stoppersregeling

Of je nu echt gaat stoppen of toch een doorstart maakt, in beide gevallen komt er veel op je af. DLV Advies maakte een overzichtelijk stappenplan. 

Bekijk stappenplan