Deze vernietigde op 12 maart een door de provincie Friesland verleende vergunning die volgens deze systematiek was afgegeven. Want de daadwerkelijke emissie kan volgens de rechter onvoldoende vastgesteld worden. Het systeem van intern salderen is met deze uitspraak stopgezet, althans voorlopig.

Bedrijfsspecifieke benadering

Emissiereductie kan op vele manieren. Zo kan de overheid met veel belastinggeld hele veehouderijtakken opkopen om daarna de emissiewinsten in te zetten voor extra asfalt, woonwijken en industrie. Dit is veruit de duurste oplossing per kilo ammoniakreductie. Kan het ook anders? “Jazeker,” zegt Herrold Lammertink, directeur DLV Advies. “Als we tenminste kunnen bouwen op een overheid die ondernemerschap waardeert en een innovatieve houding weet te belonen. Ik heb al vaak aangegeven groot voorstander te zijn van een bedrijfsspecifieke benadering als het over milieudoelen gaat. Milieuruimte geven en ruimte bieden voor innovaties hebben al enorme emissiereducties opgeleverd. De KringloopWijzer alleen al maakt dat veehouders aan ‘knoppen’ gaan draaien in de bedrijfsvoering. Vermindering van stikstofinput leidt tot lagere output. Wat er niet in gaat, kan er ook niet uit gaan, toch?”

Het harde bewijs ontbreekt

En daar zit nu precies het probleem, bij het woordje ‘toch’. Alle bronmaatregelen die een veehouder kan inzetten om te komen tot emissiereducties, worden nog steeds niet gezien als ‘milieuwinst ’, omdat het ‘harde’ bewijs ontbreekt. Het is volgens de overheid onvoldoende controleerbaar of onvoldoende te borgen. Einde verhaal.

Gerichte bronmaatregelen

“Met deze houding gooit de overheid keer op keer mooie kansen op daadwerkelijke emissiereductie weg,” vervolgt Herrold. “Het is al bekend dat met gerichte bronmaatregelen forse stappen gezet kunnen worden: onder andere op gebied van voeding, bemesting en bemestingswijze. Dit is vele malen goedkoper dan het opkopen van bedrijven. Bovendien heeft dit een aanzienlijk groter effect, omdat een grotere groep veehouders de maatregelen kan inzetten. Dat vereist wel vertrouwen van de veehouders in de overheid en vertrouwen van de overheid in de veehouders.”

Belonen met vertrouwen

“Als iedere innovatie de kop ingedrukt wordt door rechtelijke uitspraken zal de benodigde stikstofreductie vreselijk veel geld kosten en loopt er uiteindelijk geen koe meer in de wei. Als het beleid dat wil, zijn we op de goede weg. Maar wil je als overheid echt stappen zetten: daag dan de ondernemers uit om te innoveren en beloon dat met vertrouwen. Iedere innovatie levert een bijdrage aan emissiereductie, dat alleen al is winst. Bespreek met de sector hoe je kunt komen tot voldoende ‘borging’ zodat ondernemers hun werkelijke prestaties op milieudoelen kunnen laten zien en hun investeringen niet zien verdampen,” aldus Herrold.

Dit artikel is in aangepaste vorm overgenomen van Boerderij.