“Werk liever preventief dan dat je je moet richten op het (laten) behandelen van klauwproblemen”, geeft Edith Finke aan. “Het doel van een goede klauwgezondheid is klauwverzorging en niet klauwbekappen. Als koeien op gezonde klauwen staan en een gezonde weerstand hebben, is er veel minder kans op problemen. Door aandacht aan te klauwen te besteden, zie je bovendien eerder of er iets mis is. Stel de behandeling niet uit, uitstel van werk geeft alleen maar meer werk. En een koe die al langere tijd kreupel is, heeft minder kans op volledig herstel.” Collega Gijs van Loon licht toe: “Zorg dat je de klauwen vaak genoeg oppakt. Vier keer per jaar verzorgen kost minder tijd dan twee keer per jaar behandelen en is goedkoper.” Zowel Edith als Gijs begeleiden deelnemers aan het project Voorkomen is beter dan genezen. De focus van het project ligt op een duurzame melkveestapel en het beheer van de productierisico’s, waarbij het verlagen van de infectiedruk door een hygiënische werkwijze centraal staat.

Schoon en droog in de stal

Voor een goede klauwgezondheid zijn droge (harde) klauwen uitermate belangrijk. Dat betekent een schone en droge stal door goede ventilatie en een goede stalhygiëne. De boxafstelling moet goed zijn zodat de koe de box minder bevuilt. Dagelijks instrooien van de ligplaatsen zorgt voor een zachte bodem met droog en schoon zaagsel waardoor de koe zacht landt en ligt. Minimaal vijf centimeter diep strooisel of minimaal vijf centimeter rubber matras geeft comfort en vermindert de kans op uitglijden. Als de boxen goed zijn, zullen de koeien waarschijnlijk binnen 1 minuut gaan liggen waardoor de klauwen minder belast worden en andere koeien meer bewegingsruimte krijgen. Gijs van Loon: “Voorkomen is beter dan genezen, pak problemen aan bij de bron. Houd de stalvloer schoon en droog. Kijk kritisch naar de inrichting van de stal en met name naar de beloopbaarheid. Laat de koe geen scherpe bochten of opstapjes maken. Voorkom scherpe randjes. Als je geen andere mogelijkheden hebt, zorg er dan voor dat de koe kan zien waar ze haar poten moet neerzetten en bevestig rubber op de scherpe randjes.”

Infectieveroorzakers

Niet alleen een uitgebalanceerd rantsoen zorgt voor goede mest, maar ook schone roosters. En dat is net zo belangrijk voor de klauwen. Om de infectiedruk in de stal zo laag mogelijk te houden, is het verstandig om de roosters en boxen tweemaal daags schoon te maken en goed droog te houden. Onvoldoende hygiëne is één van de belangrijkste veroorzakers van klauwinfecties zoals Mortellaro en stinkpoot. Belangrijke preventieve maatregelen bij Mortellaro zijn het verlagen van de infectiedruk door aangetaste klauwen tijdig te behandelen en optimalisatie van de weerstand. Als een koe besmet met Mortellaro over een rooster loopt, vindt er kruisbesmetting plaats en wordt de infectie in stand gehouden. De kans op kruisbesmetting vermindert door het plaatsen van een voetbad/klauwbad/doorloopbad waar de koeien niet langs kunnen lopen. De koe moet elke poot twee keer in het bad kunnen zetten en het vloeistofniveau moet minimaal 12 cm zijn. Elke 200 - 250 koepassages moet het bad worden ververst. Bij een groot bedrijf met meer dan 200 koeien is dat dus dagelijks. Andere opties om de kans op besmetting te verkleinen zijn een spray-installatie of het toepassen van de rugspuit. Hiermee wordt tevens voorkomen dat bacteriën bij koeien met chronische Mortellaro reactiveren tot een actieve Mortellaro-infectie. Door dagelijks of wekelijks een voetbad met een verzorgend middel toe te passen, blijft de huid tussen de klauw soepel en voorkom je dat er zich een nieuwe infectie ontwikkelt bij een kloofje of wondje. Preventieve maatregelen bij stinkpoot zijn tijdig bekappen, vlakke en brede paden en weidegang in de zomer.

Klauwbekapbox

Edith adviseert melkveehouders om een eigen klauwbekapbox te hebben. “De koeien hebben minder stress en met een elektromotor biedt het de veehouder meer arbeidsgemak. Naast een eigen klauwbekapboxbox raad ik ook iedere melkveehouder met klem aan om goede werkplek te hebben waar hij, naast al zijn andere administratie, nauwkeurig alle behandelingen kan registeren. Zo wordt het bekappen sneller gedaan en met meer plezier.“

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u terecht bij Gijs van Loon, Edith Finke, Ids van der Ploeg en Michiel Meindertsma. Onderaan deze pagina vindt u de contactgegevens.

In het project Voorkomen is beter dan genezen werkt DLV Advies samen met MS Schippers en GD bij het adviseren van melkveehouders over een goede hygiëne op de ‘werkvloer’ zodat ze gedwongen afvoer kunnen voorkomen. Delen uit het bovenstaande artikel zijn terug te vinden op hun websites, bij GD kunt u het e-book 'In zeven stappen naar betere klauwen'  downloaden. Het project is mede mogelijk door steun van de provincies Limburg, Drenthe, Utrecht en Friesland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.