Het PAS-legaliseringsprogramma startte 28 februari 2022. Het doel van de overheid was om alle PAS-melders binnen 3 jaar te legaliseren. Op 1/3^e van de tijd heeft de overheid slechts 0,24% van de aanvragen weten te legaliseren door het beschikbaar stellen van stikstof van de overheid. “Hiermee is alle stikstof die voor de PAS-melders is vrijgekomen uit de Srv gebruikt, waardoor we de volgende legalisaties pas verwachten na de uitvoering van de Lbv later dit jaar,” zegt Jeroen van Boxmeer, adviseur Ruimtelijke Ordening en Milieu bij DLV Advies.

Oplossing voor PAS-melders niet gegarandeerd

Zijn verwachting is dan ook dat de overheid haar belofte niet kan inlossen. “Het zal voor veel PAS-melders nog jaren duren voordat er een oplossing vanuit het legalisatieprogamma wordt geboden. Daarnaast komt voor een deel van de PAS-melders mogelijk helemaal geen oplossing vanuit het legalisatieprogramma. Ondanks eerdere toezeggingen is dit inmiddels al enkele keren door de overheid aangegeven. Dit betekent voor veel bedrijven nog een lange periode van onzekerheid. Wij maken ons hier zorgen over”, zegt Jeroen.

Handhaving bij PAS-melders

Daar komt bij dat partijen als de MOB de provincies ertoe proberen te dwingen om handhavend op te treden. Tot nu toe lukt dit hen ook. Alleen het meedoen met het legalisatieprogramma is daarbij onvoldoende om niet te handhaven. Doordat de druk op het stikstofdossier steeds groter wordt, wordt de kans op een handhavingsverzoek ook groter. Het kabinet is weliswaar bezig met het inrichten van een schadeloket, maar hieruit worden dwangsommen door handhaving niet vergoed. Hiermee legt het kabinet duidelijk de verantwoordelijkheid voor vervolgacties van handhaving bij de PAS-melder.

Wat kunt u doen?

Jeroen benadrukt dat het voor PAS-melders, indien het mogelijk is in de betreffende provincie, belangrijk blijft om het heft in eigen hand nemen en zelf de benodigde vergunning aan te vragen en extern te salderen. “Daarnaast is het van belang om schadebeperkend te handelen om de schade te kunnen verhalen. Het is als PAS-melder verstandig om zorgvuldig een schadedossier op te bouwen. Er is namelijk de verplichting om schadebeperkend te handelen. Dit betekent dat een PAS-melder niet willens en wetens kan wachten tot er echte schade ontstaat, maar ook een verantwoordelijkheid heeft deze schade zoveel mogelijk te beperken.”

Alle stappen die zijn gezet om schade te beperken, moeten goed worden vastgelegd in een dossier. Zo kan bijvoorbeeld het actief zoeken naar aan te kopen stikstof of het toepassen van een emissiebeperkende maatregel worden gezien als schadebeperkend handelen. Ook kan het helpen de overheid actief op voorhand aansprakelijk te stellen door middel van een brief. Hiermee wordt in ieder geval de verjaringstermijn stopgezet. Dit alles uitvoeren en documenteren vergt een flinke inspanning, maar vergroot later de kans op een succesvolle schadeclaim.

Bent u PAS-melder en heeft u vragen over het legalisatieprogramma of welke stappen u kunt zetten, neem dan contact op met een van onze adviseurs.