Trump die zijn handelspartners in China schoffeert, de brexit die maar niet wil lukken, extreem weer in Australië of  Amerika. Het zijn willekeurige gebeurtenissen die direct invloed hebben op de zuivelmarkt en die de handel nerveus  kunnen maken. Elke twee weken bespreken Niek Groot Wassink en zijn collega veehouders van de Milk Trading Company en externe deskundigen de potentieel relevante ontwikkelingen in de ‘milk chat’. In dit tweewekelijkse overleg bepalen zij hun positie op de termijnmarkten voor de komende periode.
De Milk Trading Company (MTC) is een initiatief van DLV Belgium en DLV Advies. De MTC handelt namens de aangesloten melkveehouders op de termijnmarkt. MTC Belgium is in 2017 opgericht en heeft al een jaar gedraaid onder leiding van gedelegeerd bestuurder Dirk Coucke van DLV Belgium. De Nederlandse evenknie is onlangs begonnen. Groot Wassink is voorzitter. Hij is naast melkveehouder tevens adviseur rundvee bij DLV Advies en gespecialiseerd in financieel management.

Handel op termijnmarkt onbekend

Waarom DLV Advies zich bezighoudt met prijsrisicomanagement? “Het past bij onze adviespraktijk”, stelt Groot Wassink. “Wij zijn een innovatief bedrijf en ik ben er heel trots op dat we veehouders kunnen ondersteunen de prijsrisico's te beperken in een coöperatieve organisatie.” De mogelijkheden om prijsrisico's beheersbaar te maken is voor veel boeren nog onbekend, maar de tijd is er nu rijp voor, stelt Groot Wassink. “Sinds het verdwijnen van de quotering is de volatiliteit van de melkprijs sterk toegenomen. De mogelijkheden om prijsrisico's te verminderen middels de termijnmarkt zijn sterk gegroeid, omdat handel in contracten voor melkproducten de laatste drie jaar sterk is gegroeid. Er is zeven tot acht keer zo veel als handel als voorheen.”

Aandelen 

De MTC’s hebben een coöperatieve structuur, met melkveehouders als leden. Het bestuur bestaat in hoofdzaak uit melkveehouders. DLV Advies faciliteert en deelt en kennis over prijsrisico-analyses en dergelijke, tegen een afgesproken vergoeding. “Een coöperatie wekt vertrouwen”, vindt Groot Wassink. “Het resultaat vloeit volledig terug naar de leden.” Als voorzitter heeft hij twee petten, behalve adviseur bij DLV Advies is hij ook zelf melkveehouder, samen met zijn ouders en broer heeft hij een boerderij in Rekken (Gld). De leden betalen jaarlijks een bijdrage voor de kosten. Bij de aanmelding ontvangen ze een aandelenpakket en betalen ze 0,5 cent per gehedgede liter handelsvolume. Vanaf het tweede jaar betalen ze jaarlijks 0,3 cent. Een melkveehouder met een productie van 1 miljoen liter, die met 30 procent van zijn productie meedoet, betaalt dus het eerste jaar € 1.500. Elk lid wordt ook gevraagd een buffer te storten van 8 cent per liter. Voor het  bovengenoemde voorbeeldbedrijf zou dat € 24.000 zijn. Dat bedrag blijft op naam staan van het lid.

Liquiditeit versterken

Groot Wassink: “Dat is het werkkapitaal waarmee brokers handelen. De winst wordt bijgeschreven. Verlies betekent voor de veehouder dat je moet bijstorten. Er moet een buffer van circa 8 cent blijven staan.” Leden kunnen prijsrisico's beperken voor maximaal 50 procent van hun productievolume middels de MTC.  “Iedereen die wil deelnemen, wordt uitgenodigd om tenminste twee keer naar een van de informatiebijeenkomsten te komen. Wij willen dat de leden goed snappen wat prijsrisicomanagement inhoudt”, zegt  Groot Wassink. “Je doet in eerste instantie voor twee jaar mee. Daarna verleng je telkens voor één jaar.
Die continuïteit is nodig, want prijzen worden steeds tussen de drie en vijftien maanden vooruit gefixeerd.” Wat is het voordeel voor de melkveehouder? Groot Wassink: “Het lost twee  problemen op. Ten eerste versterkt de liquiditeit van het melkveebedrijf doordat de dalen in de melkprijs afgevlakt worden. Daarnaast wordt er een gemiddeld hogere opbrengst gerealiseerd. De verwachting is dat er 2 cent boven de marktprijs gerealiseerd wordt.” In België heeft de MTC ruim een jaar ervaring. In het kalenderjaar 2018 was het voordeel voor de leden € 1,74 per 100 kg melk. Dat is een nettobedrag,  gecorrigeerd voor alle gemaakte kosten. De aanmelding voor het jaar 2019 is op 1 april geloten. MTC België heeft momenteel 86 leden, MTC Nederland maakt een start met 55 leden.

Melkveehouders die zich later dit jaar melden doen vanaf 2020 mee. Groot Wassink vindt de start veelbelovend. Hij verwacht een verdere groei. “Ik heb niet de illusie dat de helft van alle melkveehouders zich gaat aansluiten. Het moet wel bij je passen. Maar ik denk dat een ledenaantal van vijfhonderd realistisch is voor Nederland.” Die orde van grootte is voldoende om de verwachtingen waar te maken, schat hij. “Als we een paar honderd boeren hebben die gemiddeld 1 tot 1,5 miljoen liter melk melken, en voor 40 tot 50 procent meedoen, dan hebben we samen een mooi volume waarmee we het prijsrisico goed kunnen beheersen.”

Wil je meer weten over de melktermijnmarkt? Neem dan contact op met Niek Groot Wassink of lees meer in onderstaand dossier.

Meer over de melktermijnmarkt

Dit artikel verscheen in april in vakblad Zuivelzicht.