In boerengezinnen wordt heel wat besproken aan de keukentafel. Vaak blijft het echter bij praktische zaken. Het gaat letterlijk over koetjes en kalfjes. Men praat met de boekhouder over de cijfers, of met de veearts over de diergezondheid. Maar met wie kun je praten over iets wezenlijks als een mogelijke bedrijfsovername? “Daarvoor kun je dus bij DLV Advies terecht”, zegt Marco.

Verschillende kwaliteiten

Marco voert regelmatig oriënterende gesprekken met kinderen en ouders, vooruitlopend op een eventuele overname. De boekhouding komt dan doorgaans niet eens op tafel, vertelt hij. “Het gaat vooral om zaken als: hoe ben je nu al betrokken bij het bedrijf, hoe zie je je rol straks en de rol van je ouders? We brengen dan de verschillende kwaliteiten van iedereen in de maatschap in kaart, inclusief de kwaliteiten die jij nodig hebt als ondernemer.”

Driehoek

Marco schetst het werk op een boerenbedrijf als een driehoek. De onderste 65% van de tijd is een boer bezig met eenvoudig werk dat dagelijks terugkomt, zoals voeren. Daarboven ligt een laag van 30% waar scholing of ervaring voor nodig is zoals het controleren van diergezondheid. De bovenste 5% omvat alles wat met de toekomst van het bedrijf te maken heeft zoals het gesprek met de boekhouder, onderhandelingen met afnemers en strategische beslissingen.

Te weinig betrokken bij de bovenste 5%

“Wat ik zie, is dat potentiële overnamekandidaten veel bezig zijn met de onderste twee lagen van de driehoek en heel weinig betrokken zijn bij die bovenste 5%”, zegt Marco. “Vaak ligt daar nog niet hun interesse. Of ze worden er door pa nog niet bij betrokken. Maar als je een weloverwogen keuze wilt maken over opvolging, dan moet je het wel over die bovenste 5% gaan hebben. Waar ben je goed in en waar ontbreekt het nog aan?”

Verwachtingen uitspreken

Het is enorm waardevol om de wederzijdse aannames en verwachtingen vooraf uit te spreken, zegt hij. “Ook lastige zaken zoals: hoe ga je het bedrijf runnen als je ouders stoppen? Wil je dan nog dat je vader dagelijks komt helpen, of liever niet? En voor de vader: kan hij het aan om een deel van de regie uit handen te geven? En wat als er twee kinderen zijn die interesse hebben in overname, terwijl er maar voor één ruimte is?”

Kaarten op tafel

Het mooie van zo’n gesprek is dat elke deelnemer zijn of haar kaarten open op tafel kan leggen. “Elk gezin vindt achteraf ook dat zo’n gesprek heel belangrijk is geweest. Je kunt er daarom niet vroeg genoeg mee beginnen, ook al is het nog niet duidelijk of er een overnamekandidaat is. Maar zo’n gesprek ontstaat nooit spontaan”, weet Marco. “Dat komt er alleen als het wordt geïnitieerd door een derde. En dat werkt heel goed. Ik merk dat mensen doorgaans zelfs opener zijn tegen iemand die ze relatief minder goed kennen, dan tegen een bekende.”

Verhelderend

De gesprekken worden enorm gewaardeerd, ervaart Marco. “Het is heel verhelderend. Mensen kunnen er echt wat mee. Dan zeggen ze bijvoorbeeld tegen de opvolger: die investering die we van plan zijn, wil jij eens in kaart brengen wat de voor- en nadelen zijn en of die rendabel zijn?”

Meer informatie

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of wilt u weten of zo’n gesprek voor u interessant kan zijn? Neem dan vrijblijvend contact op met Marco Hol of een van onze adviseurs. Zij helpen graag om de antwoorden op uw vragen helder te krijgen.