Waar liggen de grootste risico’s in de varkenshouderij?

‘In de markt. De varkenscyclus zegt eigenlijk alles: grote schommelingen in de geldstroom, niet alleen over lagere tijd, maar ook door het jaar heen. Die fluctuaties worden eerder groter dan kleiner.’

Hoe komt dat?

‘Bedrijven worden groter. In de jaren tachtig had een zeugenhouder honderd dieren en vijf biggen per jaar. Nu zien we zeugenhouderijen met zeshonderd moederdieren en dertig biggen per zeug per jaar. Bij prijsschommelingen tot 20 euro per big spreek je over een risico van drie tot vier ton. Bij een gemiddeld vleesvarkensbedrijf gaat het om schommelingen van enkele tienduizenden euro’s.’

Wat kun je als ondernemer voor maatregelen nemen?

‘In de Nederlandse biggenmarkt ontbreken instrumenten voor het afdekken van prijsrisico’s. Binnen een gesloten varkensbedrijf spreid je in ieder geval de risico’s van lage biggenprijzen door de hogere voerwinst op de vleesvarkens. Voor vleesvarkens heb je instrumenten als de termijnmarkt voor voedselgrondstoffen en de eerste voorbeelden van lange termijn afzetprijzen.’

U heeft vorig jaar gezegd dat varkenshouders wél een brandverzekering afsluiten, maar over veel grotere risico’s te weinig nadenken. Hoe verklaart u dat?

‘Vaak proef ik een gevoel van vrij ondernemerschap waar risico’s nemen onderdeel van uitmaakt. En begrijp me niet verkeerd: ondernemers met voldoende liquide middelen kunnen een prijsdal prima doorstaan. Daarnaast ontbreekt het aan de juiste kennis en beschikbare instrumenten.’

Wat vindt u een goed voorbeeld van risico’s managen?

‘Internationaal zie je grote ketenpartijen op de vleesmarkt die langetermijnafspraken maken met alle producten . In Nederland vind ik het biologische concept van De Groene Weg een goed voorbeeld van een keten waarbij de risico’s gespreid worden. Als meer biggen en vlees in zo’n vaste prijsstructuur komen, zal in mijn visie de markt ook minder snel in rep en roer zijn.’

De zeugenhouderij heeft een goede start gemaakt dit jaar. Is bezorgdheid wel aan de orde?

‘De prijzen voor vleesvarkens waren juist verschrikkelijk slecht, dus zullen ook de hoge biggenprijzen geen stand houden. En wie kan de markt nu verder dan drie weken vooruit voorspellen? Op zich heeft Nederland een sterke positie op de wereldmarkt, maar een uitbraak van de varkenspest zoals in 1997 of een handelsboycot gooit meteen roet in het eten.’