De deelnemer is het project ‘Verduurzamen varkenshouderij door slim omgaan met stalklimaat’ zijn Star Farmers; oftewel deelnemers aan Vion’s Good Farming Star-programma. Dit programma voldoet aan het 1 ster Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming.

Bevestiging dat het klimaat goed is

Roel runt samen met zijn vader en een medewerker een bedrijf met 500 zeugen en 3.300 vleesvarkens. Het bedrijf neemt deel aan het Beter voor Natuur & Boer-programma van Albert Heijn. Deelnemers monitoren het stalklimaat met behulp van Slimme Stal sensoren. Deze sensoren meten realtime de staltemperatuur, de luchtvochtigheid en de concentraties ammoniak en CO2 in de afdeling. “De Slimme Stal sensor hangt sinds begin 2021 in een stal waarvan we het idee hadden dat het klimaat al heel goed was, en dat blijkt ook te kloppen”, aldus Roel.

Concentraties CO2 en ammoniak hoger in de oude stal

Wikkerink draait ook mee in het StarFarmers-project, in samenwerking met Connecting Agri & Food. Sinds eind vorig jaar heeft hij zo’n set Slimme Stal sensoren in de oudste stal hangen. “Daar was het klimaat een stuk minder gunstig; de concentraties ammoniak en CO2 lagen er beduidend hoger”, vertelt Roel. “Je kon het verschil goed merken tussen de ene en de andere stal. Vanwege het klimaat zochten de varkens de roosters op om op te liggen en mestten ze te vaak op de dichte vloer. Met gevolg dat vloeren vaak nat en bevuild werden, wat ook niet bevorderlijk was voor het klimaat”, vertelt hij.

Een tweede slimme sensor voor meer inzicht

In het project, waarin tien varkenshouders participeren, wordt de relatie tussen stalklimaat en dierprestaties onderzocht. In dit project wordt op elk bedrijf gewerkt met een tweede Slimme Stal sensor, zodat de varkenshouder ervoor kan kiezen om twee verschillende typen stalklimaat en resultaten in beeld te brengen. Daar heeft Wikkerink voor gekozen. Een varkenshouder kan er ook voor kiezen om bijvoorbeeld het klimaat bij de vleesvarkens enerzijds en de speenbiggen anderzijds in beeld te brengen.

In een eerder project van Connecting Agri & Food, waar ook in dit project mee wordt samengewerkt, is een relatie zichtbaar tussen stalklimaat en groei van de dieren per dag. Grotere schommelingen in ammoniak, temperatuur, CO2 of relatieve luchtvochtigheid leidden tot een lagere groei per dag. In dit project wordt voortgeborduurd op deze kennis.

Ventilatie verplaatst voor beter klimaat

De meetgegevens van het StarFarmers-project worden elke maand beoordeeld. Op basis van de metingen bij Roel hebben Thomas Kruders, adviseur bij DLV Advies, en Roel de resultaten besproken. Roel: “Het bleek dat we in het oude systeem te veel schone lucht wegzogen, omdat de ventilatie in de zijmuur zat, op 2 meter hoogte. Als we de afzuiging zouden verleggen naar de nok zogen we echt alleen vuile lucht weg.”

Die aanpassing is in mei dit jaar gerealiseerd voor een bedrag van circa € 8.000. De eerste ronde varkens uit de aangepaste, oude stal kan in oktober worden afgeleverd. “Ik zie dat ze goed groeien en gezond ogen, maar ik heb nog geen cijfers”, zegt Roel. “Wel blijft de vloer nu mooi schoon, omdat ze op de roosters mesten zoals het hoort. Alleen daardoor is het klimaat al een stuk frisser, dat merken m’n pa en onze medewerker ook. Iedereen zegt dat het daar nu een stuk prettiger werken is.”

Hij overweegt om na deze ronde de sensoren in een andere stal te hangen. “Ik denk dat het klimaat daar wel oké is, maar je kunt wellicht altijd nog iets finetunen”, zegt hij.

Eind 2023 verwacht de projectgroep nog meer resultaten te delen.

Meer weten?

Voor meer informatie over dit project of de onderwerpen in dit artikel, kan er contact opgenomen worden met Thomas Kruders van DLV Advies of met Jaap Kreuger van StarFarmers. Zij helpen graag om de antwoorden op de vragen helder te krijgen.

Het project is mede mogelijk door steun van de provincie Gelderland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland