De presentatie was onderdeel van het programma dat in het teken stond van bewustwording. Het EPP-bestuur koos voor dit thema vanwege de malaise in de varkenshouderrij. Volgens EPP-voorzitter Gerard Driessen heeft 50 tot 70 procent van de varkensbedrijven liquiditeitsproblemen. Hij omschrijft de situatie als ‘stroef en zorgwekkend’. Door dit thema aan te snijden wil EPP het bewustzijn onder leden vergroten en het taboe rondom faillissement en een gebrek aan geld doorbreken. 

Veel hogere kosten

Op verzoek van het EPP-bestuur gaf Bens een scherpe analyse van de situatie in de varkenshouderij met een grote hoeveelheid cijfers. Eén van zijn belangrijkste observaties is het alsmaar lagere rendement in de zeugenhouderij. Hoewel volgens hem de afgelopen tien jaar een kleine trendmatige stijging van de voerwinst te zien is van €5 per zeug per jaar, staan daar ook fors hogere kosten tegenover. Gemiddeld stegen de kosten €15 per zeug per jaar. Ofwel, een rendement dat jaarlijks met €10 per zeug terugloopt. De gestegen kosten voert Bens terug op hogere financieringslasten, mestafzetkosten en vooral ook voerkosten. Vooral die laatste kosten zijn volgens hem onderbelicht. 
Ook in de vleesvarkenshouderij ziet Bens van jaar tot jaar een kleine trendmatige stijging van de voerwinsten van circa €0,50 per jaar. Ook die stijging is echter bij lange na niet voldoende om een gemiddelde kritieke voerwinst te draaien. Die kritieke voerwinst is volgens Bens €94 per vleesvarkensplaats, inclusief btw. De voerwinst die in de periode 2010-’15 daadwerkelijk is gedraaid, becijfert hij op €81. Om te voldoen aan de kritieke voerwinst moeten vleesvarkenshouders 116 procent voerwinst halen. Bens gaat uit van een bedrijf met 1.850 dieren. 
Voor de zeugenhouderij rekent DLV met een kritieke voerwinst van €697, inclusief btw, in de periode 2010-’15. Daar staat slechts een gerealiseerde voerwinst tegenover van €539 per zeug. Zeugenhouders moeten zodoende een voerwinst halen van 129 procent om aan het kritieke voerwinstniveau te kunnen voldoen. Daarbij is gerekend met een bedrijf met 500 zeugen. 
Vanwege de lage rendementen ziet Bens dat banken steeds minder geld uitlenen aan varkenshouders. Een vreemd vermogen van circa €1.000 per zeug is volgens hem het bedrag waar varkenshouders mee moeten werken in de toekomst. Momenteel schommelt de bancaire financiering tussen €0 en €2.000 per zeug. Dat is niet meer houdbaar volgens de adviseur, mede ook omdat verkoopwaardes van zeugenbedrijven schommelen tussen €700 en €1.300 per zeug. 

Onvoldoende denkwerk

Bens sloot zijn verhaal af met de oproep aan varkenshouders om elkaar een spiegel voor te houden. Volgens hem is dat hard nodig, omdat er in zijn visie te weinig wordt gerekend aan toekomstige uitbreidingen. Zo is het volgens Bens een misvatting dat schaalvergroting altijd leidt tot kostprijsverlaging. In de zeugenhouderij is het tegenovergestelde vaak zelfs het geval volgens de adviseur. Ook het feit dat stallen worden gebouwd die veertig jaar meegaan is volgens hem niet altijd in lijn met het feit dat de sector elke tien jaar halveert. “Over dat soort zaken wordt onvoldoende nagedacht.”
 

Lees hier het artikel zoals geplaatst in de Boerderij.