Sluiten nutriëntenkringloop door verwaarding mest

Publicatiedatum: 30-11-2020

De nutriëntenkringloop verder sluiten is een belangrijk aspect in het toekomstige mestbeleid. Dat kan onder andere door organische reststromen beter te benutten en in te zetten als kunstmestvervanger. Vanuit dit perspectief werd als onderdeel van de Leerreis nutriëntenkringloop op 23 november de webinar ‘Mineralenconcentraat in de praktijk’ georganiseerd. Aan de webinar werkten Harm Smit van het ministerie van LNV, Oscar Schoumans van WUR en Sytze Waltje van DLV Advies mee.

Bij verwaarding van dierlijke mest gaat het onder andere om het opwaarderen van de dunne fractie naar een kunstmestvervanger. Door regionaal meer (kunst)mest uit drijfmest te produceren, bijvoorbeeld in de vorm van ammoniumsulfaat of mineralenconcentraat, verminderen binnen de keten de emissies. Dit sluit aan bij de drie contouren die het ministerie voor het nieuwe mestbeleid geeft: grondgebondenheid, sturen op afvoer en verwaarding van mest en een gebiedsgerichte aanpak in gebieden waar de waterkwaliteitsnorm wordt overschreden.
De kunstmestvervanging wordt momenteel onderzocht in het SAFE-Manure project en al eerder voerde Wageningen University & Research een pilot uit om te onderzoeken of mineralenconcentraat vergelijkbaar is met kalkammonsalpeter of vloeibaar ammoniumnitraat.

Verwaarding van dierlijke mest

Mest is in fracties op te delen met bijvoorbeeld een scheider, stripper of kraker op de locatie/in de regio van de mestproductie en kan dan worden opgeslagen. Denk aan ammoniumsulfaat of -nitraat uit de dunne fractie of een dikke fractie waar het organische stof en fosfaat in zit.

Verwaarding van dierlijke mest kan op verschillende manieren:

  1. Via omgekeerde osmose ontstaat mineralenconcentraat, ook wel C/K-concentraat genoemd;
  2. Via het strippen van stikstof uit de mest ontstaat ammoniumsulfaat of ammoniumnitraat;
  3. Via evaporatie of condensatie ontstaat ammoniumwater.

Door urease- en nitrificatieremmers in te zetten kunnen we bovendien de stikstof meer reguleren in omzettingen vanuit ureum en ammonium naar de uiteindelijke hoofdbenuttingsvorm nitraat.

Door mestverwaarding toe te passen voor mest buiten de 170 kg N (uit dierlijke mestplaatsingsruimte) worden de regionale kringlopen gesloten. De niet-plaatsbare stikstof kan dan op het juiste tijdstip, op de juiste plaats en met de juiste methode worden ingezet. Op deze wijze wordt er meer stikstof benut uit (drijf)mest en vindt er minder ammoniakvervluchtiging plaats. Nauwkeurige dosering van de meststof via GPS en/of in rijentoepassingen, zorgt daarbij ook nog voor een hogere efficiëntie van de voedende elementen uit drijfmest. Door stikstof effectiever in te zetten, verwachten we een positief effect op de kwaliteit van ruwvoer. Minder emissies op perceelsniveau én op dierniveau zijn daarvan resultaten. 

Bekijk de webinar

Bekijk de webinar om te horen hoe mineralenconcentraat past binnen de herbezinning op het mestbeleid door de overheid, wat mineralenconcentraat en ammoniumsulfaat zijn, hoe mineralenconcentraat in de praktijk toegepast wordt en welke wensen er zijn.  

Het project Mineralenconcentraat op maat is mogelijk door steun van de provincies Groningen, Friesland en Drenthe en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.

 

Zelf mest exporteren kan, maar is nu nog (te) duur
ISDE 2025: subsidie windmolens meer dan verdubbeld
Intrekking ongebruikte stikstofruimte: een paniekmaatregel zonder duurzame impact
Grip op marktschommelingen door voerwinstprognoses melkveehouderij
Energiebesparingsplicht: wees voorbereid op controles omgevingsdienst
Deadline definitieve aanvraag GLB 2 december
Veranderingen in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) voor dieselolietanks
Subsidie Productieve investeringen voor bedrijfsmodernisering in Flevoland, Overijssel en Zeeland opent per 6 november 2024
Onafhankelijke begeleiding onmisbaar bij aanschaf accu