Staloptimalisatie; investeren in arbeidsefficiëntie t.b.v. een beter rendement

Publicatiedatum: 15-12-2021

In plaats van nieuwbouw, kan het investeren in de huidige stal ook een goede keuze zijn voor meer rendement. “Zeker als door veranderende wetten en regels aanpassingen nodig zijn, biedt het optimaliseren van de stallen een goede mogelijkheid om een hogere opbrengst te behalen. Maar ook als het niet direct nodig is, kan een beperkte investering direct voordeel opleveren", aldus Eric Pijnappels, projectleider Bouw bij DLV Advies.

Dat kan met het optimaliseren van het koecomfort maar ook vrij gemakkelijk met het verhogen van de arbeidsefficiëntie. Eric: “Als bijvoorbeeld bedrijven groter geworden zijn, is de bedrijfsvoering hier niet altijd goed in mee gegroeid. Door inefficiënt werken is er vaak onvoldoende aandacht voor andere belangrijke zaken zoals de bedrijfsstrategie en kennisopbouw en dat kan ten koste gaan van de resultaten en het rendement. Het kan juist heel effectief zijn om rust en tijd voor jezelf te creëren om zo de bedrijfsprocessen goed in te richten.”

Checklist t.b.v. verbeteren arbeidsefficiëntie

“In de huidige tijd gaat het dan ook vooral om optimalisatie waarbij vooral arbeidsefficiëntie een belangrijke factor is, die vrij gemakkelijk aangepakt kan worden”, zegt Eric. Mogelijkheden om arbeid te besparen en het rendement te verhogen zijn bijvoorbeeld het optimaliseren van de looplijnen, het maken van de juiste behandelstrategie (zowel het selecteren en het separeren als het behandelen) en mechaniseren en automatiseren. “Met behulp van een uitgebreide checklist kijken we onder andere naar de algemene situatie, de huidige stalindeling en bestaande arbeidsroutines zoals melken, voeren, transitie en hygiëne. Deze uitkomsten en de gesignaleerde knelpunten kunnen we dan met de veehouder bespreken en adviezen geven om tot de beste oplossingen te komen.”

Optimaliseren werkroutines en looplijnen

Een van de zaken die nauwelijks investeringen kost maar die wel meteen een arbeidsbesparing oplevert is het verbeteren van de looplijnen op het bedrijf. Op basis van het in kaart brengen en ontwikkelen van efficiënte werkroutines en protocollen voor de belangrijkste werkzaamheden, kunnen de looplijnen in de stal en op het bedrijf geoptimaliseerd worden. Denk daarbij aan het ‘bij de hand’ hebben van medicijnen en gereedschappen voor het behandelen van dieren. Heb ik de medicijnen en andere benodigdheden voor het behandelen dichtbij de behandelplaats staan of moet ik daar een eind voor lopen? “Een praktische tip is een aanrechtblok bij de behandelplek in de buurt te maken en deze met hekken af te zetten, zeker als de ruimte er is in de stal. Dit kost weinig investeringen, maar kan wel een behoorlijke tijdswinst opleveren”, aldus Eric Pijnappels. Maar ook een groepsgewijze huisvesting en behandeling van het vee en eenvoudige aanpassingen in het hekwerk ten behoeve van het verbeteren van doorgangen en oversteekplaatsen zijn relatief makkelijk aan te passen.

Veel werkzaamheden in de stal, zoals melken, voeren en jongvee-opfok, zijn gebaat bij duidelijke werkprocessen zodat iedereen op gelijke manier te werk gaat. Behandelprotocollen rondom afkalven, uiergezondheid, klauwen en dergelijke zorgen ervoor dat behandelingen correct maar ook zeker efficiënt worden uitgevoerd.

De behandelstrategie; het selecteren en separeren

Het op tijd signaleren van attentiekoeien voorkomt gezondheidsproblemen maar te vroeg signaleren geeft teveel rompslomp. Technische hulpmiddelen kunnen dan ook ondersteunend werken voor een optimale effectieve signalering, zonder teveel extra werk. Het separeren van de koeien uit de gehele stal direct na de melkrobot en een centrale separatieruimte kan zeer effectief zijn, maar moet wel logisch in elkaar zitten. Het beste resultaat wordt behaald als je weet wat je wilt met het vreten, drinken en liggen en de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de separatieruimte voor koe en boer optimaal zijn.

De behandelruimte

Hoe de koeien dan verder behandeld worden is van diverse factoren afhankelijk en zal niet voor elke veehouder gelijk zijn. Heb je nog geen individuele of groepsgewijze behandelruimte in de stal maar wel de ruimte ervoor, dan is dit ook een investering die rendement en arbeidsbesparing oplevert. Om zo makkelijk mogelijk te kunnen werken heeft Eric een aantal tips voor deze behandelruimte. “De behandelruimte moet bij voorkeur in de buurt van de uitloop van de melkstal geplaatst worden en zo geplaatst zijn dat het dier er makkelijker inloopt op het moment dat ze weer richting de andere koeien loopt. Verder is het natuurlijk gemakkelijk als de opslag van medicijnen en benodigdheden in de buurt is.” De gekozen werkwijze en organisatiestructuur bepaalt vervolgens mede de indeling van de stal.

Mechaniseren en automatiseren van routinematige klussen

Wanneer er geen ruimte in de stal over is, zijn er ook andere mogelijkheden om arbeid te besparen en het rendement te verhogen. Dit kan onder andere door repeterende werkzaamheden die veel arbeid vragen te mechaniseren of automatiseren. Bekend zijn automatisch melken en voeren maar deze zijn gericht op de lange termijn en hiervoor zijn ingrijpende investeringen en een verbouwing nodig. Op de korte termijn zijn echter ook eenvoudigere maatregelen toe te passen. Bijvoorbeeld door het automatisch separeren van de dieren ten behoeve van beweiden. Het reinigen van loopvloeren kan gemakkelijk met een mestrobot, mestschuif en/of spoelsysteem en ook de boxen kunnen mechanisch worden gereinigd en automatisch ingestrooid. En met een veegrobot kan het voer bij een traditioneel voersysteem toch automatisch worden aangeveegd wat zorgt voor een betere voeropname.

Elk bedrijf is anders

Welke verbeteringen op uw bedrijf het beste passen is een kwestie van passen en meten. Met een kritische analyse van de knel- en verbeterpunten kan DLV Advies aan de hand van objectieve kengetallen een plan van aanpak opstellen om de beste optimalisatie te realiseren. “Bij de keuzes welke aanpassingen voor je eigen bedrijf de beste zijn, is het heel belangrijk om met een uitgebreide checklist de bottlenecks op het bedrijf te (her-)kennen en het rendement van de investering goed te bepalen. Dit is namelijk erg afhankelijk van de huidige en toekomstige bedrijfssituatie en arbeidsbezetting", besluit Eric.  

Meer weten?

Wilt u meer weten over staloptimalisatie of een uitgebreide check laten uitvoeren om te kijken waar u meer rendement kunt behalen? Neem dan geheel vrijblijvend contact op met Eric Pijnappels of vul onderstaand formulier in voor een gesprek met één van onze adviseurs over de mogelijkheden. Daarnaast kan een onderbouwd advies u ook helpen bij het verkrijgen van (extra) financiering.

* verplichte velden

Zelf mest exporteren kan, maar is nu nog (te) duur
ISDE 2025: subsidie windmolens meer dan verdubbeld
Intrekking ongebruikte stikstofruimte: een paniekmaatregel zonder duurzame impact
Grip op marktschommelingen door voerwinstprognoses melkveehouderij
Energiebesparingsplicht: wees voorbereid op controles omgevingsdienst
Deadline definitieve aanvraag GLB 2 december
Veranderingen in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) voor dieselolietanks
Subsidie Productieve investeringen voor bedrijfsmodernisering in Flevoland, Overijssel en Zeeland opent per 6 november 2024
Onafhankelijke begeleiding onmisbaar bij aanschaf accu