In proefstroken in Aldeboarn en Oldetrynen in Friesland is medio mei gelijk met de mais het zaad voor stokslabonen in de rij gezaaid. Er is gezaaid in een verhouding 80.000 Starcover mais met 40.000 bonen. De combinatie mais en stokslabonen heeft een hoge potentie om bij te dragen aan duurzame maisteelt. Binnen het project wordt bijgehouden hoe de opkomst en de afrijping van de stokslaboon is. Vanaf eind augustus zal de boon afrijpen en samen met de mais voor een zetmeel- en eiwitbron zorgen. Niet afrijpen of vormen van een afdoende boon is, ook gezien de droogte, een risico. In een droge grond kunnen de bonen zich niet goed ontwikkelen. In Europees verband is er aandacht voor mengteelten in het Diverfarming project waaraan onder andere WUR deelneemt.

Hoogwaardig krachtvoer

Gebruikelijk is dat een veehouder per 10 kg eiwitarm ruwvoer circa 1 kg eiwit moet bijvoeren. Stokslabonen bevatten zowel zetmeel als eiwit en zijn daarmee een waardevolle rantsoenaanvulling voor melkkoeien. Behalve dat het energiegehalte in het voer stijgt, verhogen de bonen ook de smakelijkheid van het voer. De stokslabonen kunnen tegelijk met de mais geoogst worden en zorgen ervoor dat het eiwitgehalte in de maiskuil met enkele procenten stijgt. Voor de veehouder betekent de mengteelt een besparing op de kosten voor krachtvoer en het vergroot de mate van zelfvoorzienend zijn. Minister Schouten maakte onlangs bekend een maximum aan ruw eiwit in het rantsoen vast te gaan stellen om de stikstofuitstoot te verlagen. Het maximum is nog niet bekendgemaakt, maar de regeling treedt naar verwachting per 1 september 2020 in werking. Lees meer over eiwit in het rantsoen.

Geen of minimale bemesting

Stokbonen horen tot de vlinderachtige gewassen en binden stikstof uit de lucht. Hierdoor kunnen ze zonder (kunst)mestgift tot een goede opbrengst komen en dragen ze bij aan de bodemvruchtbaarheid. Zolang met name het fosfaat- en kaligehalte van de bodem op orde zijn, is het ook in de mengteelt met mais niet nodig om te bemesten. Sterker nog: meer bemesting kan ervoor zorgen dat de mais bevoordeeld wordt ten opzichte van de bonen en het maispercentage in de totaalopbrengst stijgt. Daardoor gaan dus extra eiwitten en zetmeel verloren. In het project Verduurzaming maisteelt op puur veen wordt op veen gezaaid en is er sowieso sprake van minimale bemesting op alle proefstroken. 

Onderdrukken van onkruid

De stokslabonen gebruiken de mais als ‘stok’. De bonen komen snel op en verhinderen met hun grote bladeren de opkomst van onkruid. Volgens Laurens van Run (WUR) is het bodembedekkend vermogen van de bonen goed in relatie tot het onderdrukken van onkruid. In de proefstroken met de mengteelt binnen het project worden geen gewasbeschermingsmiddelen gebruikt. Voor de grasverdringing wordt aanvullend op de onkruidonderdrukking door de bonen een overtopfrees ingezet. 

Meer informatie

Voor meer informatie over het verminderen van chemische landbouwmiddelen binnen het project Verduurzaming van de maisteelt op puur veen kunt u contact opnemen met Sytze Waltje, projectaccountmanager.

Het project Verduurzaming van maisteelt op puur veen wordt mede mogelijk gemaakt door de provincie Fryslân en het Bestuurlijk Overleg Veenweidevisie. Het project kent een klankbordgroep mais, waarin veehouders en loonwerkers in het Friese veenweidegebied zitting hebben.