Zuivelondernemingen werken steeds vaker samen met supermarkten om exclusieve merken te creëren. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen Albert Heijn en zuivelbedrijf Royal A-ware. Hoewel conceptproductie in de melkveehouderij nog relatief beperkt is, groeit het belang ervan. Erik ziet in zijn werk dat melkconcepten steeds meer gezien worden als een noodzakelijke aanvulling om de rendabiliteit van melkveebedrijven te waarborgen. "Melkveehouders staan voor de uitdaging om te voldoen aan de toenemende vraag naar conceptproducten die zowel financieel als maatschappelijk aantrekkelijk zijn," zegt hij hierover.

Het verhaal achter de melk

Een belangrijke factor in het succes van melkconcepten is het verhaal dat achter het product schuilgaat. Biologisch of weidegang is eigenlijk te weinig. Consumenten zijn steeds meer geïnteresseerd in de herkomst van hun voedsel en het productieproces. Hoe wordt de koe gehouden en wat krijgt ze te eten? Ook al is de melk gewoon wit, een leuk en verrassend verhaal maakt het concept. Erik ziet dat dit niet altijd eenvoudig is. "Het vertellen van een verhaal dat de consument raakt, vergt inspanning en een duidelijke visie. Melkveehouders moeten niet alleen denken aan productie, maar ook aan marketing en communicatie."

Meerwaarde moet duidelijk zijn

Hoewel consumenten steeds meer aandacht hebben voor thema's zoals klimaat en welzijn, blijft de prijs die ze voor een pak melk moeten betalen uiteindelijk de belangrijkste wegingsfactor. "Dit betekent dat nieuwe concepten goed moeten aansluiten bij bestaande verwachtingen. Erik wijst op het belang van duidelijkheid: "Een concept moet begrijpelijk en herkenbaar zijn voor de consument. Als de meerwaarde van het product niet duidelijk is, blijft het moeilijk om een meerprijs te rechtvaardigen."

Daarnaast is het belangrijk dat de meeropbrengst eerlijk wordt verdeeld in de keten. "Het lijkt mij logisch dat niet alleen de supermarkt of verwerker profiteert van de meerwaarde, maar dat ook de veehouder een eerlijke vergoeding krijgt," aldus Erik.

Kosten versus opbrengsten

De verwachting is dat melkconcepten en melkstromen de komende jaren verder zullen groeien. De adviseur ziet dit als een positieve ontwikkeling, mits er voldoende aandacht is voor de balans tussen kosten en opbrengsten. "Veehouders moeten zich bewust zijn van de investeringen die nodig zijn om deel te nemen aan een concept en deze afwegen tegen de potentiële meeropbrengst." Erik legt uit: "Om te voldoen aan de specifieke eisen van een melkconcept, moet je vaak investeren in nieuwe technieken, apparatuur, of certificeringen. Ook zijn er soms beperkingen die de bedrijfsvoering minder flexibel maken, bijvoorbeeld door strenge regels rondom dierenwelzijn, voeding of milieuvriendelijkheid. Deze extra kosten en beperkingen moeten goed afgewogen worden tegen de mogelijke meeropbrengsten van de melkstroom. Uiteindelijk gaat het om het creëren van toegevoegde waarde die de hele keten ten goede komt."

Melkstromen en concepten Een melkconcept is een specifiek merk of productlijn, ontwikkeld rondom bepaalde kenmerken van de melkproductie, zoals dierenwelzijn, duurzaamheid of herkomst. Het is een overkoepelend idee dat vaak gepaard gaat met een marketingstrategie en een verhaal dat consumenten aanspreekt. Een melkstroom daarentegen, is de specifieke stroom van melk die geproduceerd wordt volgens de eisen van een melkconcept. Deze melk blijft gescheiden van andere melkstromen om de integriteit van het concept te waarborgen. Het succes van een melkconcept hangt dus af van de productie en het beheer van deze melkstromen.