Voor de tweede week op rij noteerde vleesconcern Vion half april een prijsverhoging in de dubbele cijfers. In drie weken tijd steeg de uitbetalingsprijs € 0,30 per kilo geslacht gewicht, naar € 1,77 (inclusief btw, cijfers van half april). De DCA Best Piglet-prijs steeg half april naar € 54, meer dan € 10 extra in drie weken tijd.

Het hing al een tijdje in de lucht, maar wanneer en hoe extreem de prijsstijging zich zou aftekenen, wist niemand van te voren precies. Hoewel marktanalyses al lange tijd juist in het tweede kwartaal van dit jaar prijsstijgingen voorspelden.

Verbetering marge vleesvarkens

Achteraf is het altijd makkelijk praten. Zeugenhouders profiteerden al langer van het prijsherstel van de biggen. Nu verbetert ook de marge voor de vleesvarkenshouders en dat is maar goed ook. "De vraag op de wereldmarkt neemt nadrukkelijk toe, vooral vanuit China. Tegelijkertijd is het aanbod gedaald", vertelt directeur Paul Bens van DLV Advies. "Feitelijk wisten we dit en rationeel gezien snapte iedereen dat het ging gebeuren. Dat het nu gebeurt en dat het zo snel is gegaan, kon niemand van tevoren precies inschatten."

Handelsoorlogen

De snel gestegen vraag uit China vanwege de Afrikaanse varkenspest die daar om zich heen slaat, is volgens sommigen de drijvende factor. Bovendien is de ziekte nog niet tot staan gebracht. Dat maakt men optimistisch over de duur van het hoge prijsniveau dat zich sinds enkele weken manifesteert.
Bens rekent er ook op dat het hoge prijsniveau lang gaat aanhouden. "Het duurt normaal achttien maanden voordat de varkenscyclus heeft ingespeeld op een verschil van een paar procent aanbod op de wereldmarkt. Nu is er door de situatie in China misschien wel 10 % minder aanbod", aldus Bens.

De handelsoorlogen die zich wereldwijd op initiatief van de Verenigde Staten afspelen, zijn van ondergeschikt belang vergeleken met het effect van de Afrikaanse varkenspest in China en Zuidoost Azië.

Verschuiving van handelsstromen

Wat er ook gebeurt in de wereldwijde handelspolitiek, de handelsstromen vinden naar verwachting toch wel hun weg. Zoals toen in Rusland de boycot werd ingesteld. Dat leidt tot een verschuiving van de handelsstromen en heeft maar tijdelijk effect op de prijsvorming.

Het risico op oververhitting van de varkensmarkt is altijd aanwezig in dit soort situaties. Het is normaal dat afnemers op zoek gaan naar alternatieven, bijvoorbeeld rund- en pluimveevlees. Wel blijven er zorgen over de aanwezigheid van Afrikaanse varkenspest dichtbij huis, in Belgisch Luxemburg. Nog steeds komen er wekelijks nieuwe gevallen bij.

Afspraken met retail

Paul Bens van DLV Advies ziet in de nieuwe situatie op de varkensmarkt schaarste ontstaan. "Een kans om langetermijnafspraken met de afnemers te maken", zegt hij.

"Deze situatie zou weleens kunnen aanhouden. Wie dat dan moet doen, is altijd een mooie discussie in Nederland. In Spanje duurt zoiets niet lang, daar hebben tien integraties meer varkens dan wij in heel Nederland met 4.000 varkenshouders." Volgens Bens kunnen ze in Spanje doorpakken. "Ze zullen er ook zeker mee bezig zijn. Ook bij ons denk ik dat het nu mogelijkheden biedt om binnen concepten te komen tot verticale integratie. Geen enkele retailer wil lege schappen."

Dit interview met Paul Bens is verschenen in Nieuwe Oogst.