Op Proefboerderij Kooijenburg in Marwijksoord liggen demovelden die de groei en toepassing van verschillende soorten vanggewassen tonen. De aanwezige deelnemers aan Vruchtbare Kringloop Noord-Nederland kregen vrijdag 23 november eerst een stukje theorie over vanggewassen van begeleider Ap van der Bas van DLV Advies en Marie Wesselink van PPO/WUR voorgeschoteld.

Niet alleen vanwege de verplichting

Rundveeadviseur Van der Bas maakte zijn toehoorders duidelijk dat het zaaien van een vanggewas niet alleen interessant is omdat het vanaf 2019 verplicht is. Door tijdig, in ieder geval voor 1 oktober, een vanggewas te zaaien houdt de bodem beter stikstof vast. Daar heeft de vervolgteelt profijt van. Ook verbetert de bodemstructuur en het vochtvasthoudend vermogen van het perceel. Daarnaast vermindert een vanggewas de nitraatuitspoeling.

Keuze is aan de ondernemer

Agrariërs hebben meerdere opties om aan de verplichting te voldoen, vertelde Van der Bas. “Je kunt kiezen om een vanggewas gelijktijdig met de mais in te zaaien of een vanggewas onder te zaaien in kniehoge mais.”
Andere mogelijkheden om geen vanggewas te zaaien zijn geen snijmais te telen, maar overige mais zoals suikermais of CCM. Op veen- en kleigronden geldt de vanggewas-verplichting niet. Het is ook toegestaan een winterteelt in te zaaien. “Dat is interessant wanneer je je eigen krachtvoer wil telen. Denk bijvoorbeeld aan wintertarwe- en gerst.”

Vanggewas concurrent voor mais?

Vanuit hun ervaring gaat de voorkeur van Van der Bas en Wesselink uit naar een onderzaai. De aanwezige melkveehouders geven aan dat ze bang zijn dat vanggewas concurreert met de mais met als gevolg een tegenvallende maisopbrengst. “Het traag ontwikkelende Rietzwenk is dan een goede optie. Door te spuiten met een grassenmiddel ga je de concurrentie met mais tegen. Daarbij is het tijdstip van zaaien cruciaal.”

Wesselink die voor PPO (Plantonderzoek Plant & Omgeving) meerdere demovelden onderzoekt, merkt ook weinig tot geen concurrentie tussen onderzaai en mais. “Soms lijkt het ook alsof de rietzwenk nauwelijks groeit, maar we weten inmiddels dat dit vanggewas zich enorm ontwikkelt onder de grond. Dat is goed voor je bodemstructuur.”

Landbouw gaat niet met de kalender

Na de theorie vertrokken de aanwezigen naar de demovelden om vanggewassen in de praktijk te zien. De melkveehouders zijn dan nog niet overtuigd van onderzaai en kiezen liever voor nateelt met vanggewas, want ‘goede landbouwpraktijk gaat niet met de kalender’. “Wij hebben te maken met het klimaat. Op de demovelden heb ik ook nog niet echt gezien dat onderzaai beter is”, aldus een melkveehouder. Volgens Van der Bas wordt nateelt erg krap: “Dan heb je een zeer vroeg maisras nodig.”

Ondanks de verschillende meningen, is het een zinvolle bijeenkomst aldus de aanwezigen. Melkveehouder Bosch uit Nieuwlande: “Ik heb nu veel meer kennis over soorten vanggewas en opties om te zaaien. Dat is prettig in gesprek met de loonwerker. De wetgeving is er, dus we moeten er mee aan de slag.”

Dit bericht is gepubliceerd op de website van Vruchtbare Kringloop Noord Nederland.

Demonstratiedag vanggewassen op 30 november

Op vrijdag 30 november as. houdt Ap van der Bas nogmaals een demonstratiebijeenkomst over vanggewassen. U kunt zich nog steeds aanmelden via het  aanmeldformulier. In het formulier geeft u aan of u kiest voor het ochtendprogramma (start 10.00 uur) of middagprogramma (start 13.00 uur).

Aanmelden demonstratiedag