Werken aan een gezondere bodem

Publicatiedatum: 21-10-2019

Een gezonde bodem is de basis voor gezond boeren. Binnen het project Koolstofkringloop Utrecht (2017-2019) delen veehouders kennis en ervaringen over genomen en gewenste maatregelen om de koolstof te verhogen en daarmee de bodemvruchtbaarheid te verbeteren. De deelnemers boeren zowel gangbaar als biologisch, intensief en extensief en op verschillende grondtypen. Welke succesvolle maatregelen zijn uitgevoerd en gaven inspiratie aan andere deelnemers om de organische stof in de bodem te verhogen? 

Aan de slag met bodemvruchtbaarheid

Onderstaande maatregelen zijn door één of meerdere projectdeelnemers uitgevoerd.

  • Voeren met voeders die niet bestemd zijn voor humane consumptie zoals gras en restproducten. Zie ook het artikel Hergebruik van restproducten.
  • Nieuw Nederlands Weiden toepassen of geen kuilgras in de stal aanbieden tijdens het weideseizoen om de vers grasopname te verhogen. Aandachtspunt is het ureumgetal, dit wordt snel te hoog bij veel weiden. 
  • Een potstal bouwen waarmee je de levensduur van de koe verlengt én ruige mest krijgt die zeer goed is voor de bodem.
  • Mest bovengronds uitrijden waardoor de koolstof-stikstof-verhouding verbetert (meerdere projectdeelnemers hebben ontheffing voor bovengronds uitrijden). Voor veengronden is een bijkomend voordeel dat je de grasmat niet hoeft te snijden en daardoor een lagere CO2-emissie hebt. Aandachtspunt is het aanlengen van de mest met voldoende water. Uitrijden van kleinere hoeveelheden mest per keer waarbij 10 m3/hectare als ideaal gezien wordt.
  • Eén van de deelnemers composteerde slootveegsel en heeft dit met 5 ton/hectare over het grasland uitgereden. Het veegsel was zo goed gecomposteerd dat er niets meer van te zien was. Ondanks dat de melkveehouder enthousiast is over het experiment, wil het waterschap er waarschijnlijk niet mee verder. 
  • Een drietal boeren heeft zeewater op het land uitgereden. Biologische bedrijven passen deze techniek toe om de mineralenvoorziening aan te vullen. In eerste instantie gaat het om de natrium in het zeewater, maar de overige mineralen en elementen die het water bevat zijn mooi meegenomen.

Kruiden in grasland

Hoe willen de projectdeelnemers volgend jaar aan de bodemvruchtbaarheid gaan werken?
Verschillende melkveehouders gaan een kruidenmengsel inzaaien met als doel de gewasdiversiteit te vergroten en de mineralen uit de kruiden toe te voegen aan het voer. Het inzaaien van kruiden in een bestaande grasmat is een uitdaging. Zo is één van de deelnemers op zoek naar een machine die de bestaande grasmat tot minder dan 1 centimeter boven het maaiveld kan maaien. Met die graslengte zal de grasgroei voor een korte periode tot stilstand komen. Er zijn maar weinig van deze machines beschikbaar. Een ander punt van zorg is het in stand houden van de goede mengsels. Al snel gaan onkruiden zoals bijvoorbeeld witbol en ridderzuring overheersen. Vanuit de groep is er (nog) geen passende oplossing voor de onkruidproblemen. 

Elkaar motiveren om de bodem centraal te zetten

Het project wijst uit dat de ingezette maatregelen, rekening houdend met de specifieke aandachtspunten, praktisch toepasbaar zijn. De deelnemers motiveren elkaar om de bodem centraal te zetten in hun bedrijf en willen doorgaan met het werken aan de bodemvruchtbaarheid.

Voer- en mestkwaliteit in relatie tot de bodem

De volgende bijeenkomst op 5 november gaat over voer- en mestkwaliteit in relatie tot de bodem. Wilt u deelnemen, neem dan contact op met Paul Blokker of Edith Finke.

Meer over Koolstofkringlopen Utrecht en de koolstofkringloop  

 

Zelf mest exporteren kan, maar is nu nog (te) duur
ISDE 2025: subsidie windmolens meer dan verdubbeld
Intrekking ongebruikte stikstofruimte: een paniekmaatregel zonder duurzame impact
Grip op marktschommelingen door voerwinstprognoses melkveehouderij
Energiebesparingsplicht: wees voorbereid op controles omgevingsdienst
Deadline definitieve aanvraag GLB 2 december
Veranderingen in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) voor dieselolietanks
Subsidie Productieve investeringen voor bedrijfsmodernisering in Flevoland, Overijssel en Zeeland opent per 6 november 2024
Onafhankelijke begeleiding onmisbaar bij aanschaf accu