Stalverbeteringen voor beter koecomfort en klimaat

Het project in vogelvlucht

Het project bestond uit een gedegen traject waarin adviseurs van DLV Advies eerst een individuele koecomfortcheck uitvoerden op het bedrijf van de deelnemers. Deze check vormde de basis voor verdere verbeteringen en inzichten. Gedurende het project volgden de deelnemers 10 groepsbijeenkomsten, waarin verschillende onderwerpen zoals jongveeopfok, klauwgezondheid, rust & ruimte, hittestress, innovatieve systemen, voer & water, uiergezondheid, transitiestal en stal van de toekomst aan bod kwamen. De bijeenkomsten vonden plaats op diverse locaties, zodat veehouders uit de praktijk konden leren van innovatieve voorbeelden en ervaringen. De bijeenkomsten werden verzorgd door specialisten van DLV Advies en externe sprekers, die de deelnemers waardevolle kennis en handvatten boden. De afsluitende fase van het project bestond uit een individueel bezoek aan de bedrijven, waarbij de veehouders samen met de adviseurs de ingevulde koecomfortcheck evalueerden en de voortgang van de genomen maatregelen bespraken.

De belangrijkste aanpassingen en actiepunten

De evaluaties na afloop van het project toonden aan dat het project een significante bijdrage heeft geleverd aan het realiseren van verbeteringen in de stallen. Hoewel het moeilijk is om exact aan te tonen hoeveel van deze aanpassingen direct door het project werden gestimuleerd, bleek duidelijk dat de deelnemers met enthousiasme en motivatie hun stallen hebben geoptimaliseerd. Hieronder de 10 meest voorkomende en belangrijke aanpassingen die door de veehouders zijn doorgevoerd:

1. Box bedekkingen:
   Diverse veehouders hebben de boxbedekking aangepast. Ze zijn hierbij overgestapt naar waterbedden of diepstrooiselboxen, wat heeft bijgedragen aan het verhogen van het koecomfort.

2. Diepstrooiselvullingen:
   Er is geëxperimenteerd met verschillende vullingen voor de diepstrooiselboxen, zoals vlas/kalk (hoewel dit duur is), paardenmest, gescheiden mest en een combinatie van water, stro en kalk. Er wordt nog gediscussieerd over wat het beste resultaat oplevert.

3. Boxafstellingen:
   Sommige veehouders hebben de afmetingen van de boxen aangepast, waarbij de breedte vaak is vergroot van 1.10 meter naar 1.15 of 1.20 meter om de koeien meer ruimte te bieden.

4. Gekartelde schoftboom:
   in veel gevallen is de traditionele rechte buis, die dient als schoftboom, vervangen door een gekartelde die het koecomfort verhoogd.

5. Hittestresspreventie:
   Diverse maatregelen zijn getroffen om hittestress te verminderen, zoals de installatie van waterverneveling bij de voerhekken en sproeiers op het dak of aan de zijkanten van de stal om koude lucht binnen te laten.

6. Ventilatie bij kalveren:
   Op diverse bedrijven is de ventilatie voor kalveren verbeterd, zodat zij minder afhankelijk zijn van ongunstige weersomstandigheden en gezondheidsrisico’s door onvoldoende luchtcirculatie.

7. Gebruik van sensoren:
   Enkele veehouders hebben sensoren aangeschaft om de vreettijd, herkauwtijd en het liggedrag van de koeien te meten. Dit helpt bij het monitoren en inzichtelijk maken van opwaartse of neerwaartse trends in de gezondheid en prestaties van het vee.

8. Klauwgezondheid:
   Na de bijeenkomsten over klauwgezondheid hebben een aantal bedrijven hun aanpak van klauwgezondheid aangepast. Dit varieerde van het wijzigen van de manier van bekappen tot het inschakelen van een professionele klauwbekapper om klauwproblemen consequenter aan te pakken.

9. Verbeterde drinkwaterkwaliteit:
   Er is veel aandacht besteed aan het verbeteren van de drinkwaterkwaliteit door het reinigen van leidingen en het monitoren van de waterkwaliteit.

10. Stalinnovaties en de stal van de toekomst:
    De deelnemers hebben gekeken naar innovatieve stalconcepten en duurzame oplossingen voor de toekomst, met de focus op zowel het welzijn van de dieren als de milieu-impact van de stallen.

Een succesvolle afronding

Het project ‘Betere stal voor koe en klimaat’ heeft bewezen een waardevolle impuls te geven aan de verduurzaming van veehouderijen in Nederland. De gezamenlijke inspanningen van de veehouders, de experts van DLV Advies en de externe sprekers hebben geleid tot talrijke verbeteringen die zowel het welzijn van de koeien als het milieu ten goede komen. De evaluaties gaven aan dat bijna alle deelnemende bedrijven veranderingen hebben doorgevoerd in hun stallen, waarbij het project hen geholpen heeft om weloverwogen keuzes te maken.

Hoewel niet alles direct kan worden toegeschreven aan het project, is het duidelijk dat het project ‘Betere stal voor koe en klimaat’ een waardevolle bijdrage heeft geleverd aan de verdere verduurzaming en verbetering van de veehouderijsector. De kennis die tijdens de groepsbijeenkomsten werd gedeeld, de persoonlijke begeleiding en de uitwisseling van ervaringen tussen de deelnemers hebben ervoor gezorgd dat veehouders met meer vertrouwen en expertise hun stallen konden optimaliseren voor de toekomst.

Het project heeft daarmee niet alleen bijgedragen aan het verbeteren van het koecomfort, maar ook aan het versterken van de bewustwording rondom duurzame veehouderijpraktijken. Het succes van dit project benadrukt het belang van samenwerking en kennisdeling voor een duurzamere en diervriendelijkere veehouderij.

Meer informatie

Het project ‘Betere stal voor koe en klimaat’ is voortgekomen uit het Sabe-traject ‘Samen leren’, is mede mogelijk gemaakt door subsidiegelden vanuit RVO en vindt plaats in de provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant en Utrecht. Wilt u meer weten over het Sabe-traject ‘Samen leren’, dan kunt u contact opnemen met Anne van Heesbeen, projectleider bij DLV Advies.