Rechter bepaalt: intern salderen afgelopen 5 jaar alsnog vergunningplichtig

Publicatiedatum: 19-12-2024

Op 18 december 2024 j.l. heeft de Raad van State een belangrijke uitspraak gedaan die grote gevolgen heeft voor agrarische bedrijven. Deze uitspraak verandert de manier waarop intern salderen wordt toegepast.

Vanaf nu wordt intern salderen vergunningplichtig. “Dit betekent dat elke wijziging aan je bedrijf opnieuw getoetst moet worden. Of je nu een nieuwe mestopslag wilt bouwen, meer ruimte wilt maken voor droge koeien, of je stal wilt uitbreiden om aan keurmerk-eisen te voldoen, je hebt een vergunning nodig. Dit kan het voor boeren lastiger maken om aanpassingen door te voeren”, zegt Jeroen van Boxmeer, adviseur Ruimtelijke Ordening en Milieu.

Strengere regels voor intern salderen

Intern salderen wordt nu onderdeel van de 'passende beoordeling'. Dit houdt in dat de stikstof die je wilt gebruiken niet nodig mag zijn voor natuurdoelstellingen. Pas als de stikstofrechten niet nodig zijn om de natuurdoelen te bereiken, kun je deze inzetten voor interne saldering. Dit is vergelijkbaar met de regels voor extern salderen. Jeroen: “Stel, je wilt een nieuwe mestopslag bouwen. Eerst moet duidelijk zijn dat de stikstofrechten die je wilt gebruiken niet nodig zijn voor de natuurdoelstellingen.
De provincie moet hiervoor eerst een goed referentiekader en onderbouwd plan hebben. Ondanks dat de doelen er wel zijn, zijn in veel gevallen deze plannen nog niet concreet genoeg opgesteld door de provincie. Dit maakt het verkrijgen van een vergunning in veel gevallen niet mogelijk.”

Nieuw toetsingskader

De nieuwe regels gelden per direct, ook voor lopende aanvragen en bedrijven die tussen 1 januari 2020 en 1 januari 2025 natuurvergunningplichtig waren. “Dit betekent dat veel boeren hun bestaande projecten opnieuw moeten laten toetsen”, vervolgt de adviseur. Boeren die sinds 1 januari 2020 vergunningvrij via intern salderen hebben gewerkt, moeten hun projecten opnieuw laten beoordelen. In veel gevallen moet een veehouder een vergunning aanvragen waar het eerst niet hoefde.”

Overgangsperiode

De Raad van State heeft bepaald dat er een overgangsperiode van vijf jaar komt, tot 1 januari 2030. Tijdens deze periode kunnen boeren zonder handhaving gelegaliseerd worden, mits de activiteit tussen 1 januari 2020 en 1 januari 2025 fysiek is gestart en als de nieuwe gebouwde situatie na 2025 feitelijk wordt doorgezet.

Wat moet je nu doen?

  • Laat lopende aanvragen opnieuw toetsen: Zorg ervoor dat je huidige aanvragen opnieuw worden beoordeeld volgens het nieuwe toetsingskader. Dit voorkomt verrassingen en juridische problemen in de toekomst.

  • Bereid je voor op herbeoordeling: Projecten die sinds 2020 vergunningvrij via intern salderen zijn uitgevoerd, moeten opnieuw beoordeeld worden.

Verleende vergunningen blijven veilig

“Positief nieuws is er ook. Verleende vergunningen die niet wijzigen, blijven veilig. Er komt geen proactieve herbeoordeling op bestaande vergunningen die niet wijzigen”, aldus Jeroen.

Hoe nu verder?

Bedrijven die van 2020 tot 2025 een verbouwing of nieuwe situatie hebben gerealiseerd door middel van intern salderen, moeten een nieuwe vergunning aanvragen. Wilt u weten wat dit voor u betekent? Medio januari houden wij een online bijpraatsessie om u hierover te informeren. Wilt u dit bijwonen of op de hoogte gehouden worden? Vul dan onderstaand formulier in.

De toekomst van de bodem: lessen uit het project Regeneratieve Landbouw
Monomestvergisting kansrijk, maar dringend behoefte aan meer beleidsruimte
BoerenPerspectief ondersteunt boeren die blijven boeren
Stoppen met couperen van varkensstaarten: Samen naar een toekomstbestendige varkenshouderij
Landelijke basis voor provinciale opkoopregelingen
Gelderland volgt Noord-Brabant met intrekken latente stikstofruimte
Van co-vergister naar groengasinstallatie: Ervaringen van familie Ubbels
Vergisting: ‘binnen enkele jaren los met de eerste clusters’
Plannen voor privéstal uitgegroeid tot luxe trainingsaccommodatie